Het Nederlands paspoort en de identiteitskaart krijgen een chip met biometrische kenmerken. De contactloze chip zal zowel een digitale foto van het gezicht bevatten als vingerafdrukken. Medio 2004 begint in een aantal gemeenten een 6 maanden durende praktijkproef. In 2005 moet het nieuwe paspoort worden ingevoerd.

De besluitvorming over biometrie in de Nederlandse reisdocumenten is in 1998 begonnen en recent door internationale ontwikkelingen in een stroomversnelling gekomen. De International Civil Aviation Organization (ICAO) heeft in mei 2003 besloten dat gezichtsherkenning de norm wordt voor biometrie in reisdocumenten. In een chip op het paspoort wordt een 300dpi JPEG afbeelding van het gezicht opgeslagen. De specificaties zijn zodanig gekozen dat geautomatiseerde identificatie van de paspoortdrager mogelijk is. Het is mogelijk om met behulp van een camera gekoppeld aan de computersysteem een opname van iemands gezicht te vergelijken met de opgeslagen afbeelding in het paspoort. Het paspoort kan daarbij gewoon in de tas blijven omdat de chip het plaatje naar een ontvanger zendt. In de praktijk is geautomatiseerde gezichtherkenning echter onnauwkeurig. Daarom hebben de EU landen eind 2003 besloten dat zij vingerafdrukken als tweede biometrisch kenmerk aan hun reisdocumenten willen toevoegen.

Gezichtherkenning blijft in het paspoort gehandhaafd vanwege de US Enhanced Border Security and Visa Reform Act. Deze Amerikaanse wet schrijft voor dat landen waarvan de burgers geen visum voor de VS nodig hebben (het zogenaamde visa waiver program dat voor vrijwel alle EU landen geldt) per oktober 2004 paspoorten met biometrie moeten uitgeven. De wet definieert daarbij dat de biometrische kenmerken moeten voldoen aan de standaarden van de ICAO.

In een brief aan de Tweede Kamer laat minister De Graaf weten dat de biometrische kenmerken niet centraal worden opgeslagen. Daardoor ontstaat er dus geen centrale databank met vingerafdrukken van alle paspoorthouders. De controle van de vingerafdruk dient alleen om vast te stellen of paspoort en houder bij elkaar horen. De minister schrijft dat de informatie in de chip versleuteld wordt maar geeft geen informatie over wie lees- en schrijfrechten op de chip krijgt. Hoewel het evident is dat andere landen de chip zullen kunnen lezen bij hun grenscontroles is het onduidelijk of zij de gegevens ook mogen en kunnen opslaan en zo een schaduw database met biometrische gegevens opbouwen. In het geval van gezichtsherkenning is het dan mogelijk om personen te identificeren die geen paspoort bij zich hebben. Willekeurige video-opnames kunnen dan vergeleken worden met de gezichtsafbeeldingen in een centraal bestand, waardoor het mogelijk wordt om passanten op straat real-time te identificeren.

De Graaf ziet af van een keuze voor de irisscan omdat die methode volgens hen te omslachtig is. Bovendien is de technologie gepatenteerd waardoor afhankelijkheid van de leverancier ontstaat. De irisscan wordt op Schiphol gebruikt voor grenscontrole door frequente reizigers die zich daarvoor vrijwillig kunnen opgeven. Schiphol gaat door met de irisscan maar dan voor intern gebruik; alle dertigduizend werknemers van Schiphol krijgen een pasje met daarop een chip die een scan van hun iris bevat.

• Brief van minister De Graaf aan Tweede Kamer (19.12.2003) http://www.minbzk.nl/contents/pages/00020228/brief_tk_biometrieinreisdocumenten.pdf

• Bijlage: Onderzoek naar de toepassing van biometrische kenmerken in de nederlandse reisdocumenten http://www.minbzk.nl/contents/pages/00020228/031219_bijlageonderzoek.pdf

• Bijlage: verslag eerdere kleineschalige pilots http://www.minbzk.nl/contents/pages/00020228/031219_bijlagekleinschaligepilots.pdf

Dit artikel is automatisch geconverteerd uit het oude archief van nieuwsbrieven van Bits of Freedom.