Het ministerie van Defensie is in onderhandeling met KPN-dochter Xantic over de aankoop van een terrein grenzend aan het Xantic satellietgrondstation in Burum (Friesland). Dat heeft een woordvoerder van Defensie bevestigd. Defensie wil op het terrein schotels bouwen om satellietverkeer af te luisteren. Het is niet uitgesloten dat Defensie de nieuwe schotels ook zal gebruiken om telecomdiensten af te luisteren die via het daarnaast gelegen Xantic terrein worden aangeboden. KPN heeft een 65% belang in Xantic.

Defensie is naarstig op zoek naar een lokatie waarop nieuwe schotels kunnen worden gebouwd voor de in 2003 opgerichte Nationale Sigint Organisatie (NSO). In Zoutkamp, waar Defensie al twee schotels heeft staan, wilde het ministerie het aantal uitbreiden tot 20 stuks. Omwonenden in Zoutkamp hebben echter met succes de toestemming tot uitbreiding ongedaan gemaakt via de Raad van State.

In een uitspraak op 22 december 2004 heeft de Raad van State beslist dat het bestemmingsplan in Zoutkamp ten onrechte een onbeperkt aantal schotels toestaat. Ook heeft Defensie te weinig onderzoek gedaan naar de veiligheidsgevolgen van de uitbreiding. De omwonenden zijn bang dat de schotels doelwit kunnen vormen van terroristische aanslagen. Defensie blijkt geen specifieke analyse te hebben gemaakt van de veiligheidsrisico’s van het schotelpark. “Naar ter zitting is medegedeeld is er in de analyse van uitgegaan dat het risico van militaire objecten uitsluitend is gelegen in de aanwezigheid van kostbare apparatuur. Gelet op de beoogde functie van de schotels, namelijk het gebruik daarvan als afluisterapparatuur in het kader van terrorismebestrijding, kon de beoordeling van het veiligheidsrisico niet uitsluitend worden gebaseerd op de kostbaarheid van de apparatuur, maar had ook die functie daarin dienen te worden betrokken.”

Defensie hoopt in Burum op minder procedurele problemen omdat het bestemmingsplan aldaar is toegesneden op het Xantic satellietgrondstation. Dat grondstation werd in 1976 gebouwd door de toenmalige PTT. Vooruitlopend op de aankoop van het terrein heeft Defensie een bouwvergunning aangevraagd. Volgens ambtenaren van de gemeente is de toestemming voor deze bouwvergunning nog slecht een formaliteit. Omwonenden in Burum zijn nu ook in actie gekomen en hebben bezwaarschriften ingediend.

Op 2 december presenteerde NSO project-leider Kolonel van Nassau de plannen in de gemeenteraad van Kollumerland (waar Burum onder valt). “Ondanks dat de mogelijkheid om Defensie een deel van het Telecom-terrein Burum te laten gebruiken geen bestemmingsplanwijziging vereist en het college het daarmee zelf kan afhandelen, worden de raadsleden toch geïnformeerd middels een presentatie door Kolonel A.V.C.M. van Nassau (MIVD/defensie).” Of Defensie alsnog een specifieke veiligheidsanalyse heeft gemaakt blijft ongenoemd. In elk geval ziet het ministerie geen gevaar. “Het CDA vraagt of het risico op terroristische aanslagen hierdoor groter zal worden. Kolonel van Nassau antwoordt dat dit niet het geval is.”

De NSO is opgericht door de AIVD en MIVD voor het afluisteren van satellietverkeer. Het Kabinet wil de NSO echter verzelfstandigen zodat een derde geheime dienst ontstaat in Nederland. In een convenant tussen de AIVD en de MIVD staat dat de NSO de volgende technische ondersteuning gaat geven:

a. Ondersteuning met ongerichte interceptie van satellietverkeer b. Ondersteuning met search-activiteiten gericht op satellietverkeer c. Ondersteuning met gerichte interceptie van satellietverkeer

• Uitspraak Raad van State (22.12.2004) http://www.raadvanstate.nl/verdicts/verdict_details.asp?verdict_id=9212
• Raadscommissieverslag Kollumerland (02.12.2004) http://www.kollumerland.nl/ctt/artfiles/raadscommissie_besluitenlijst_2_december_2004.pdf
• Xantic terrein http://www.xantic.net/internet/media/images/location/Burum_1.jpg

Dit artikel is automatisch geconverteerd uit het oude archief van nieuwsbrieven van Bits of Freedom.