Het College bescherming persoonsgegevens (CBP) heeft kritiek op de onderbouwing van het conceptwetsvoorstel bijzondere bevoegdheden tot opsporing van terroristische misdrijven. Dit wetsvoorstel moet politie en justitie vergelijkbare bevoegdheden geven als de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD).

Het wetsvoorstel geeft politie en justitie bij aanwijzingen van terroristische misdrijven verregaande bevoegdheden zoals afluisteren van telecommunicatie, stelselmatige observatie en infiltratie. Nu mogen politie en justitie deze bevoegdheden alleen inzetten als er sprake is van een redelijk vermoeden van schuld. Het CBP vindt dat de onderbouwing van de voorgestelde uitbreiding van bevoegdheden voor politie en justitie tekort schiet. Tevens wordt voorbijgegaan aan de zeer recente uitbreiding van bevoegdheden van de politie, zonder dat gebleken is of kan zijn dat deze bevoegdheden tekort schieten.

Veel strafvorderlijke bevoegdheden, zoals het afluisteren van telecommunicatie en stelselmatige observatie, mogen door politie en justitie alleen worden ingezet als er sprake is van een redelijk vermoeden van schuld. Het wetsvoorstel vereist niet langer dat aanwijzingen gebaseerd zijn op feiten of omstandigheden en redelijk moeten zijn. Zo zou het kunnen gaan om vage, moeilijk verifieerbare geruchten of een dreigingsanalyse van de AIVD.

Justitie mag op dit moment ter voorbereiding van de opsporing een verkennend onderzoek instellen. Het verleent de officier van justitie geen opsporingsbevoegdheden in het kader van het verkennend onderzoek. In het conceptwetsvoorstel krijgt de officier van justitie, in het kader van een verkennend onderzoek naar terroristische misdrijven, de bevoegdheid geautomatiseerde gegevensbestanden te vorderen teneinde deze te bewerken.

Het CBP zegt in het advies aan minister Donner dat een belangrijke waarborg voor de bescherming van persoonsgegevens juist is gelegen in de scheiding van taken van de AIVD en de politie. Bij de AIVD is bovendien bijzondere expertise en ervaring aanwezig die het specialistische werk van het inlichtingenmatig onderzoeken van aanwijzingen voor terroristische activiteiten vereist. De aanwezige ‘zachte’ informatie wordt in bijzonder hoge mate afgeschermd. Naar het oordeel van het CBP is controle en onafhankelijk toezicht op het groeiend aantal afgeschermde verwerkingen van persoonsgegevens noodzakelijk. Verschillende instanties lijken hetzelfde inlichtingenwerk te gaan verrichten, maar vallen onder een andere toezichtregime.

Het CBP pleit in haar brief voor meer en ander toezicht op opsporingsmethoden. “Ondanks waarborgen als verslagverplichtingen, interne openbaarheid in het strafproces en de notificatieverplichting is naar het oordeel van het CBP bijzondere aandacht geboden voor onafhankelijk toezicht op de verwerking van persoonsgegevens. Lang niet alle onderzoeken leiden immers tot een strafproces waarin rechterlijke controle kan plaatsvinden. Meer en meer richten bevoegdheden zich bovendien op anderen dan verdachte personen.”

• Advies conceptwetsvoorstel bijzondere bevoegdheden tot opsporing van terroristische misdrijven (22.12.2004) http://www.cbpweb.nl/downloads_adv/z2004-1529.pdf

Dit artikel is automatisch geconverteerd uit het oude archief van nieuwsbrieven van Bits of Freedom.