Afluisteren in Nederland: Minister zegt transparantie toe
Op 26 november heeft de Tweede Kamer zich in positieve zin onderscheiden door uw privacy serieus te nemen. Tijdens een algemeen overleg toonde de Kamer zich bezorgd over het feit dat Nederland wereldwijd afluisterkoploper is, zonder dat de overheid hierover goed verantwoording aflegt. Aan deze onduidelijkheid komt voor een deel een
einde, nu Minister Hirsch Ballin tijdens dit overleg gehoor heeft gegeven aan het verzoek om meer verantwoording van de Kamer.
Wij krijgen vanaf volgend jaar dus eindelijk te weten hoe vaak de autoriteiten internetverkeer aftappen. Ook heeft de Minister een onderzoek naar de effectiviteit van aftappen toegezegd, waarin zal worden ingegaan op de vraag of het extreem hoge aantal taps wel noodzakelijk is. In het onderzoek zal ook worden ingegaan op het feit dat de notificatieplicht – de wettelijke plicht om burgers te informeren als zij zijn afgetapt – met de voeten wordt getreden. Ook zal informatie worden verstrekt over het aantal afwijzingen door de rechter-commissaris van verzoeken tot het plaatsen van een tap. De Minister liet weten verder voorstander te zijn van de openbaarmaking van het aantal taps
door de inlichtingendiensten AIVD en MIVD, al geleidt hij deze vraag door aan zijn verantwoordelijke collegae Eimert van Middelkoop (Defensie) en Guusje ter Horst (Binnenlandse Zaken). Begin dit jaar kwam Minister Ter Horst al in opspraak, toen het gerechtshof Amsterdam haar hard op de vingers tikte nadat bleek dat enkele journalisten van de Telegraaf waren afgeluisterd door de AIVD.
Ook Bits of Freedom heeft zich de afgelopen weken ingespannen voor dit resultaat. Zij heeft aan alle leden van de kamercommissie een briefing gestuurd, geschreven met behulp van experts uit ‘the crowd’, waarin zij opriep tot meer transparantie. Bits of Freedom ijvert overigens al langer voor transparantie over aftappen: al in juli 2000 heeft zij een WOB-procedure naar tapcijfers aangespannen. Bits of Freedom zal de ontwikkelingen nauwlettend blijven volgen, en onder andere toezien op het onderzoek en de publicatie van de volgende tapcijfers.
Kamerbriefing Tapstatistieken, Bits of Freedom (23.11.09) (PDF)
BNR, “Onderzoek naar aftappen telefoons”, verslag van Kamerdebat (26.11.09)
Pauw & Witteman, Inez Weski en Madeleine van Toorenburg (CDA) in debat (26.11.09)
Uit ons archief: “Document tapcijfers openbaar” (15.05.03)