In mei 2011 bleek dat de telecomproviders meeluisterden naar het verkeer van hun gebruikers, met behulp van de omstreden techniek Deep Packet Inspection. Het Openbaar Ministerie, de privacytoezichthouder CBP én de telecomtoezichthouder OPTA zijn vervolgens onderzoeken gestart. OPTA heeft de eerste bevindingen van haar onderzoek op 30 juni gepubliceerd, en de conclusie is: providers hebben de wet mogelijk overtreden, maar verder onderzoek is noodzakelijk.

Het rapport van OPTA (PDF) blijft erg oppervlakkig. OPTA heeft vier vragen onderzocht: (i) is verkeer geanalyseerd, (ii) waarom is dat gebeurd, (iii) hoe is dat gebeurd en (iv) is dat in strijd met de Telecomwet? OPTA stelt vast dat alle aanbieders gegevensstromen en applicaties hebben geïdentificeerd en de analyse soms “op diep niveau” plaatsvond. Ten aanzien van de vraag waarom dat is gebeurd, gaat OPTA slechts af op de verklaring van de providers: “met het oog op het zo goed mogelijk afwikkelen van het verkeer en het optimaliseren van de dienstverlening”. En de vraag hoe dat is gebeurd laat OPTA helemaal onbeantwoord. Terwijl dat juist één van de vragen van haar onderzoek is.

OPTA gaat gelukkig iets dieper in op de vraag of hiermee de wet is overtreden. Dit hangt volgens OPTA vooral af van of de privacy van de internetter is geschonden, en dat is een onderwerp waar het CBP meer expertise heeft. Daarom zal OPTA de resultaten van haar onderzoek doorsturen naar het CBP, zodat die nader onderzoek kan doen.

Kortom: de bal ligt nu bij het CBP, en we hopen dat die serieuzer onderzoek doet naar de meeluisterpraktijken van de providers. Want één ding wordt hierdoor nogmaals bevestigd: de providers hebben de inhoud van ons verkeer geanalyseerd, soms zelfs op diep niveau. Genoeg reden om precies uit te vinden wat daar is gebeurd – en misschien nog wel gebeurt -, ook door het Openbaar Ministerie.