Zit er in Den Haag altijd twee jaar tussen toezegging en verwezenlijking? Zo lang moesten we op de inkorting van de bewaarplicht internetgegevens wachten. De Eerste Kamer zou zulke vertragingen in de toekomst moeten voorkomen. 

Op 7 juli 2009 zegde toenmalig Minister Hirsch Ballin, tijdens een ongebruikelijk scherp debat (PDF) over de toelaatbaarheid van de verplichte opslag van ons bel- en internetverkeer, toe om de verkorting voor internetgegevens naar zes maanden te beperken. Hiermee werd de ChristenUnie – destijds coalitiepartner in de regering – binnengehaald. ‘Met gezwinde spoed’ zou een aparte reparatiewet bij de Tweede Kamer worden ingediend.

Pas twee weken geleden stemde de Tweede Kamer in met deze reparatiewet. En op 5 juli 2011, twee weken na de behandeling in de Tweede Kamer en twee jaar na het felle debat in de Eerste Kamer, vond de Senaat het niet eens nodig om hierover te debatteren: bij hamerstuk (PDF) werd de verkorting aangenomen.

Bits of Freedom waarschuwde altijd al voor het doemscenario van zo’n aparte reparatiewet. Waarom heeft het zo lang geduurd? Vooral door de de val van Balkenende IV. Maar dát er vertraging is opgetreden, had voorkomen kunnen worden als de Eerste Kamer een veel robuuster instrument had gehanteerd om de verkorting te realiseren: een novelle. Dan was de bewaarplichtwet überhaupt pas in werking getreden, als de Tweede Kamer akkoord was gegaan met de verkorting.

Eigenlijk had de kritiek van de Eerste Kamer op de bewaarplicht niet eens tot implementatie van de Europese bewaarplichtrichtlijn mogen leiden. Op 29 juni 2011 herhaalde de Eerste Kamer nog maar eens, dat de noodzaak noch de proportionaliteit in haar ogen overtuigend zijn vastgesteld in de Europese bewaarplichtrichtlijn en in een recent evaluatierapport van de Europese Commissie.

Bewezen noodzaak en proportionaliteit zijn vaste criteria van artikel 8 lid 2 van het Europese Verdrag voor de Rechten van de Mens. Weliswaar is het goed dat de Eerste Kamer kritisch blijft op de bewaarplicht, maar gezien haar staatsrechtelijke taak te waken over onze grondrechten, had haar kritiek over noodzaak en proportionaliteit tot maar één conclusie kunnen leiden: geen bewijs, geen bewaarplicht. Ongeacht de verkorting van de bewaartermijn voor internetgegevens, is en blijft het onverantwoord dat de Senaat de bewaarplichtwet in 2009 heeft geaccepteerd.

Bits of Freedom zal zich voor het vernietigen van de bewaarplicht blijven inspannen. Gelukkig vinden we steeds meer partijen aan onze zijde. Hier lees je al onze activiteiten met betrekking tot de bewaarplicht telecomgegevens, volgens de Europese Toezichthouder Gegevensbescherming de grootste privacyschending in de Europese Unie (PDF).