Op Europees niveau wordt al geruime tijd gesleuteld aan een internetfilter. Dat internetfilter moet de toegang tot afbeeldingen van misbruik van kinderen beperken. De tekst waarover vandaag gestemd gaat worden is een compromis: lidstaten mogen zelf bepalen of ze zo’n filter willen inzetten. Zonde, want het wekt de suggestie dat zo’n belemmering werkt. Maatregelen die echt werken zijn nodig, vinden wij.

Het internetfilter staat al langere tijd op de agenda van Europa. In februari sprak het Europees Parlement zich uit tegen het verplichten van een internetfilter voor alle lidstaten. Helaas betekent dat niet het internetfilter daarmee helemaal van de kaart is. Sinds de stemming is er achter de schermen gewerkt aan een compromis over de tekst. Die tekst geeft lidstaten de vrijheid om naar eigen inzicht een filter in te zetten. Vandaag stemt het Civil Liberties Committee over dit compromis. Het Europese Parlement mag zich in september over de tekst uitspreken.

In het compromis staat nu dat lidstaten ‘may take measures to block access to webpages containing or disseminating child pornography towards the internet users in their territory’. Dat lidstaten die ruimte krijgen is zonde: het is immers geen oplossing van het probleem. In Nederland weten we dat inmiddels maar al te goed. Hier hebben we vijf jaar lang gewerkt aan zo’n filter. De internetaanbieders en het Meldpunt Kinderporno stelden eerder dit jaar vast dat er eigenlijk ‘nagenoeg geen websites over zijn‘ om te filteren. De minister van Veiligheid en Justitie en de Tweede Kamer konden zich vinden in die conclusie. Onderzoekers van hetzelfde ministerie constateerden al in 2008 dat een internetfilter problematisch is.

Daar tegenover staat dat zulke symboolpolitiek grote gevaren kent. Sommige lidstaten hebben nu al zo’n filter en belemmeren veel meer. Van de toegang tot The Pirate Bay tot aan jouw website als je teveel kritiek hebt. Het verstoppen van afbeeldingen ontneemt ook de prikkel om de afbeeldingen daarna alsnog te verwijderen. Afbeeldingen blijven op die manier gerust twee jaar lang online, terwijl ze met een paar uur weggehaald konden zijn.

Het is teleurstellend dat het voorgestelde artikel nog altijd de ruimte biedt voor internetfilters. En dat terwijl keer op keer bewezen is dat, als het de bedoeling is om seksueel misbruik van kinderen tegen te gaan, het geen effectief middel is. Slachtoffers zijn er niet bij gebaat als afbeeldingen worden verstopt achter een filter. Zij worden pas echt geholpen als die worden verwijderd. En als de politie inzet op de opsporing en vervolging van de makers en de verspreiders ervan. Het is dan ook jammer dat de Europese Commissie zich niet harder uitspreekt voor effectieve opsporing. ‘Member States should do their best’, zoals in de toelichting staat, is in de strijd tegen seksueel misbruik van kinderen gewoon niet goed genoeg.

Update (18:50): het Civil Liberties Committee heeft zich vandaag unaniem vóór dit compromis uitgesproken. Fijn dat verplichte filters van de baan zijn, jammer dat er niet gekozen is voor goede maatregelen.