Als dictator hou je natuurlijk goed bij wat er op internet over je wordt gezegd. Kritische opmerkingen blokkeer je en de boodschapper bedreig je. Maar dat blijken niet meer de enige methodes. Wat doet een totalitair regime tegenwoordig om het internet te controleren? Een onderzoek van Berkman Center beschrijft de nieuwe trucs van de moderne internetdictator.

1. Het stimuleren van nationale alternatieven

Uit het onderzoek blijkt dat weinig mensen programma’s gebruiken om blokkades te omzeilen: dit is slechts 3% van alle internetgebruikers in streng gecensureerde landen. Dit komt vooral doordat hier simpelweg geen vraag naar is. Chinezen maken bijvoorbeeld liever gebruik van de Chinese sociale netwerken Youku en QQ, in plaats van het Amerikaanse Youtube en Facebook. Die diensten zijn in hun eigen taal geschreven en van hoge kwaliteit. En natuurlijk makkelijker te controleren door de overheid, die het gebruik dan ook stimuleert. En bovendien is QQ verplicht om persoongegevens te verstrekken wanneer de Chinese overheid daarom vraagt.

2. Het platleggen van websites

Je kan kritische websites blokkeren. Maar het probleem is: ze blijven dan gewoon online en met omzeilingstechnieken toegankelijk. Een populairdere manier om websites stil te krijgen, is daarom om ze compleet te slopen met ‘distributed denial of service’ (DDoS) aanvallen. Door de site met zoveel mogelijk verbindingsbezoeken te bestoken wordt die tijdelijk niet meer beschikbaar of crasht de server zelfs. Het is moeilijk om je als onafhankelijke kleine site hier tegen te weren. Alleen wanneer je het materiaal opslaat bij grote mediabedrijven zoals Google en Amazon, die genoeg middelen hebben om deze aanvallen af te slaan, is DDoS-en lastig. Maar die bedrijven verwijderen je materiaal weer veel te snel, zoals laatst bleek met Amazon die de stekker uit Wikileaks trok – zonder rechterlijk bevel.

3. Het verspreiden van propaganda

Censureren kan ook leiden tot vervelende bijeffecten voor de internetdictator. Wanneer een grote community hier lucht van krijgt vliegen de mirrors als paddestoelen uit de grond. In het ergste geval wordt er nog meer aandacht aan besteed dan eerst: het Streisand effect. Een betere strategie is daarom, om de discussie om te buigen. Bijvoorbeeld door mensen te betalen om positieve berichten over jouw regime in de comments te plaatsen of de auteur zwart te maken. Op deze manier beïnvloed je de publieke opinie zonder mensen de mond te snoeren.

Hoe verder?

Websites alleen blokkeren is dus lang niet meer de enige manier om het internet te controleren. Er zijn zelfs geruchten, zo schrijven de onderzoekers in een tegelijkertijd uitgebracht rapport over omzeilingstechnieken, dat autoritaire overheden zelf tools aanbieden om blokkades te omzeilen (‘It has been speculated, though not proven, that some governments that filter the Internet might run “honeypot” proxies, designed to monitor user behavior and discover what sites proxy users are visiting, presumably to add sites to their lists of blocked sites and, more troublingly, to snoop the personal information of activists and their social networks. Running such a honeypot proxy would be trivially easy for even the smallest, least technically sophisticated national government.’). Op deze manier kunnen ze monitoren wie er gebruik maakt van dit soort diensten en welke websites ze bezoeken. Vervolgens kunnen ze die personen weer bedreigen of opsluiten.

Kortom: overheden controleren het internet nog steeds  – en de manieren waarop ze dat doen is weer veel minder goed door burgers te controleren. Alleen blokkades omzeilen is niet meer genoeg. We zullen moeten nadenken over andere manieren waarop we het publieke debat op internet open en democratisch houden, zeker in landen waar het internet sterk wordt gecontroleerd. Er moet een einde komen aan DDoS aanvallen van staten. En overheden moeten op zijn minst volledig transparant zijn over de financiering van nieuws op internet.

Wil je je hier verder in verdiepen? Dan is het boek ‘The Net Delusion‘ van Evgeny Morozov een aanrader.