Het Europees Parlement heeft bij monde van de commissie Industrie, Onderzoek en Energie (ITRE-commissie) unaniem een resolutie over netneutraliteit aangenomen. De uiteindelijk aangenomen resolutie is vele malen sterker dan de ‘draft version’ en een goede stap in de richting van netneutraliteit binnen de EU. De ITRE-commissie vindt het te laat voor een kat-uit-de-boom-kijk-houding en dringt er bij Kroes op aan om op korte termijn met concrete maatregelen te komen om netneutraliteit in heel Europa te waarborgen.

Resolutie
De ITRE-commissie benadrukt de rol van netneutraliteit in het waarborgen van de vrijheid van meningsuiting, toegang tot informatie, consumentenkeuze en media diversiteit. Alsmede het bereiken van effectieve concurrentie en innovatie. In de resolutie wijst de ITRE-commissie op de dreiging van afknijpen en blokkeren van verkeer door telecom bedrijven die ook andere diensten naast internet aanbieden. Zij vind daarom dat de houding van de EU commissie moet veranderen en raadt de commissie aan om met EU brede beleidsregels te komen opdat netneutraliteit in alle lidstaten voldoende en consequent wordt ingevoerd.

In de Europese telecommunicatie richtlijnen is al een aantal nieuwe regels opgenomen die netneutraliteit moeten bevorderen. De ITRE-commissie vraagt Kroes dan ook te verzekeren toe te zien op een juiste naleving van deze regels.

Het overlegorgaan van alle nationaal regelgevende instanties (de Opta’s) van alle lidstaten heet BEREC. Zij hebben een adviserende rol bij de Commissie. Momenteel houden zij een consultatieronde voor richtsnoeren over netneutraliteit op Europees niveau. Na deze consultatie zal BEREC haar advies aan Kroes uitbrengen. Het parlement heeft daarom ook gevraagd om zodra de resultaten van BEREC bekend zijn, binnen zes maanden met eventuele aanvullende regelgeving over netneutraliteit te komen.

De Europese Commissie wacht nog af
In de loop van 2010 vroeg de EU Commissie alle belanghebbenden om input over de stand van netneutraliteit. Wij hebben samen met onze Europese koepelorganisatie EDRi toen een position paper geschreven, waarin we talloze afknijppraktijken van providers in verschillende Europese landen hebben gedocumenteerd. Eurocommissaris Kroes vond het internet echter nog niet kapot genoeg en stelde het nemen van maatregelen uit. Zij wacht nu dus eerst op het BEREC-rapport.

Nog enkele kritiekpunten op de resolutie
In de gezamenlijke position paper (PDF) wezen wij destijds al op het gevaar van gebruik van termen als “lawful content” en “promotion intellectual of property rights”. In Brussel werd door de industrie gelobbyd met deze termen in de hoop de ISP als verantwoordelijk tussenpersoon te stellen voor bijvoorbeeld auteursrechthandhaving. Dat is niet gelukt en de meeste van deze termen zijn dan ook uit de resolutie verdwenen. Alleen één overweging noemt “lawful content” met betrekking tot de toegestane beperkingen op de netneutraliteit in derde landen buiten de EU.

Helaas missen enkele artikelen uit de resolutie scherpte. Zo staat artikel 7 toe dat een ISP netwerkverkeer kan discrimineren in geval van “congestie” (verstopping van het netwerk door te veel verkeer). Deze term is niet goed in de EU afgebakend en geeft hierdoor ruimte aan ISP’s om op voorhand netwerkvoorkeur abonnementen te verkopen. Deze ontwikkeling zou zeer onwenselijk zijn en druist in tegen de ratio van netneutraliteit.

De resolutie zal eind november in het volledig Europees parlement worden behandeld. De tekst van de resolutie staat nu vast en kan niet meer worden aangepast. Aangenomen resoluties hebben een signaalfunctie naar de Commissie en er wordt rekening mee gehouden in vervolgdocumenten en wetgeving over hetzelfde onderwerp.

Netneutraliteit op eigen bodem
In Nederland wordt momenteel een amendement op de Telecommunicatiewet die netneutraliteit beschermt in de eerste kamer behandeld. Als deze wordt aangenomen zal Nederland het eerste Europese land zijn met een wettelijke verplichting tot het aanbieden van een neutraal netwerk. Het uitgangspunt is dat internetproviders niet de toegang tot websites of diensten mogen blokkeren of beperken. Dit betekent dat iedereen toegang houdt tot hetzelfde internet. Het betekent dat aanbieders van innovatieve diensten zoals internettelefonie of internettelevisie, op gelijke voet toegang houden tot het internet als reeds gevestigde diensten. Het betekent tot slot dat de keuzevrijheid van gebruikers maximaal gewaarborgd blijft.