Morgen, 30 november, praat de Tweede Kamer over de auteursrechtplannen van staatssecretaris Teeven. Hij wil een downloadverbod en websiteblokkades introduceren. Dat gaat niet werken en kunstenaars worden er geen cent beter van. Bits of Freedom wil in plaats daarvan dat zoveel mogelijk fans kunnen genieten van entertainment èn kunstenaars het geld verdienen waar ze recht op hebben. Maar hoe? We bespreken vier innovatieve betaalmodellen.

Doel van auteursrecht

Auteursrecht, copyright, intellectueel eigendomsrecht: de gemiddelde internetter krijgt er geen warm gevoel bij. Maar waarom zijn die rechten er eigenlijk? Onlangs verwoordde Eurocommissaris Kroes de kern van het auteursrecht haarscherp: moreel moet het auteursrecht kunstenaars stimuleren en erkennen; economisch moet het zorgen dat kunstenaars worden beloond; en juridisch moet het begrijpelijk en handhaafbaar zijn.

Ook Bits of Freedom vindt dat kunstenaars recht hebben op een eerlijke vergoeding voor hun werk. En gelukkig zijn er veel betaalmodellen die het doel van het autersrecht ondersteunen.

De entertainmentbundel. Een vrijwillige bijdrage met opt-out die internetters betalen aan hun internetprovider voor het gebruik van muziek, films, boeken en andere vormen van entertainment, die wordt verdeeld onder kunstenaars via collectieve beheersorganisaties.

Het uitbreiden van de thuiskopie-heffing. Dit alternatief wordt door kunstenaars zelf aangedragen. Zij zijn ook fel tegen het downloadverbod. Bij aanschaf van harde schijven etc. wordt een vergoeding geïnd voor kunstenaars. Deze vergoeding wordt door collectieve beheersorganisaties verdeeld.

De verspreidingslicentie. Een licentie die nieuwe bedrijven, zoals de volgende iTunes en Spotify, kunnen afnemen om muziek, films, boeken en andere vormen van entertainment aan te bieden aan het publiek.

Het stream- en downloadgeld. Een verplichte bijdrage die internetters betalen aan een zelfstandig bestuursorgaan voor het downloaden van muziek, films, boeken en andere vormen van entertainment, die wordt verdeeld onder kunstenaars via collectieve beheersorganisaties.

Deze alternatieven moeten besproken worden

Bits of Freedom realiseert zich dat deze modellen voor- en nadelen hebben. Maar die kunnen pas tegen elkaar worden afgewogen als hier serieus over  gesproken is. En dat is nog niet gebeurd. Bits of Freedom roept de kamer dan ook op (PDF) om op 30 november niet over verdere handhaving te debatteren, maar over een systeem waar kunstenaars echt iets aan hebben.

Handhaving is geen beloning

De directeur van de Nederlandse Toonkunstenaarsbond is ook tegen blokkades en verboden. Hij zegt: “Artiesten maken hun werk juist om gehoord en gezien te worden, niet om gebruik of verspreiding van hun werk te verbieden. Wel willen ze daarvoor een redelijke vergoeding ontvangen; een keuze voor een vergoedingenstelsel is daarom verre te prefereren boven verbieden.” Zolang de entertainmentindustrie het betaalde aanbod onder de maat houd zal het kat en muis spel doorgaan. En de kunstenaar.. tsja.. die verdient niets aan al die internetcontrole.

De onwenselijke handhaafplannen van Teeven

Bits of Freedom schreef al eerder uitgebreid over de onwenselijke gevolgen van de handhaafplannen van Teeven. Een downloadverbod staat op gespannen voet met het grondrecht op privacy, want het  heeft uiteindelijk tot gevolg dat het surfgedrag van internetgebruikers in detail moet worden gemonitord. Websiteblokkades zijn in strijd met het grondrecht op communicatievrijheid, want daarmee wordt onrechtmatige én rechtmatige informatie geblokkeerd, nu én in de toekomst.