Een Amerikaanse rechter besloot recent tot het ontoegankelijk maken van 700 websites. Op de websites werden, zo luidde de dagvaarding, vervalste producten van Chanel aangeboden. De rechter besliste dat die websites onteigend moesten worden, zonder de verdediging te horen en zonder goed onderzoek. Een gevaar voor jouw uitingsvrijheid op internet.

De rechter baseerde zijn oordeel op een onderzoek naar slechts drie van de bijna 700 domeinnamen. Behalve dat de rechter de gedaagden opdraagt te stoppen met de verkoop van vervalste tassen en zonnebrillen, verplicht de rechter ook dat de domeinnamen worden overgedragen aan een andere registrar, GoDaddy. Die moet op zijn beurt wijzigingen aanbrengen, zodat de domeinnamen naar een website over de zaak gaan verwijzen. Alle zoekmachines en alle sociale netwerken, zoals Google en Facebook, wordt ook opgedragen de websites uit de zoekresultaten te filteren. En nota bene: het vonnis heeft niet alleen betrekking op domeinnamen die in Amerika zijn geregistreerd, want er is minstens één domeinnaam die geregistreerd is bij de Duitse registrar Key Systems.

Dat gaat erg ver. In dit soort zaken worden de eigenaren van de websites niet gehoord. De rechter beslist en als beheerder van de website krijg je pas later te horen dat er een zaak tegen je is aangespannen – of je merkt dat je website opeens niet meer van jou is. Het is bovendien een vonnis zonder grenzen. Niet alleen heeft de rechter slechts drie websites beoordeeld, maar ook mag Chanel nieuwe namen naar eigen inzicht toevoegen aan de lijst. Of die toevoegingen terecht zijn wordt verder niet gecontroleerd. Bizar is ook dat de rechter heeft beslist tot overdracht van de domeinnamen. Niet alleen wordt je website onverwachts onbereikbaar, maar ook wordt je domeinnaam onteigend. Daar gaat je vrijheid van meningsuiting.

En deze uitspraak is niet alleen relevant voor Amerikanen, hij is ook voor jou belangrijk:

In de eerste plaats illustreert dit het gevaar van rechtszaken waar de tegenpartij niet wordt gehoord (zogenaamde ex-parte kort gedingen). Het laat zien hoe weinig er voor nodig is om informatie die jij wilt publiceren door anderen ontoegankelijk gemaakt kan worden. De rechter kijkt er misschien niet eens naar en geeft je ook geen kans om je op voorhand te verdedigen. Zolang het niet om levensbedreigende zaken gaat, zou dat nooit mogen.

Als het om een van de Amerikaanse top-level domeinnamen gaat (.net, .org, .com), dan kunnen die domeinnamen je ook afgepakt worden, zelfs zonder dat je dat van te voren wordt verteld. Willen we wel dat dit soort belangrijke domeinnamen door Amerika worden beheerd?

Tenslotte illustreert dit het probleem van voorgestelde wetgeving als SOPA. Die wet moet er voor zorgen dat het nog gemakkelijker wordt om websites te de-indexeren als iemand vindt dat er iets op staat wat hem niet zint. En net als bij deze uitspraak moet het met die wet in de hand eenvoudig worden om een domeinnaam te onteigenen. Of om de website ontoegankelijk te maken of te vervangen door een anderen. SOPA moet dan ook van tafel.

Zelfs als je websites met namaakproducten wil aanpakken, moet dat zorgvuldig gebeuren. Door dit soort vonnissen kan legitieme informatie ongezien en ongehoord ontoegankelijk worden gemaakt. En nu gaat het misschien om websites met overduidelijke namaakproducten, maar straks is het een weblog van een groot fan van Chanel. En bedrijven weten niet meer wat ze aan een .com-domein hebben.

Is van jullie wel eens een website na een klacht van iemand anders ten onrechte ontoegankelijk gemaakt?