Tijdens het debat in de Eerste Kamer over de netneutraliteitswet is veel tijd besteed aan de vraag of internetters nog wel de mogelijkheid hebben om hun internetverbinding te laten filteren op ideologische gronden. Er is zelfs een filtermotie voorgesteld, waarover op 15 mei wordt gestemd. Maar het lijkt alsof er sprake is van een misverstand: het is namelijk gewoon toegestaan om bij een abonnement aan te vinken dat men internet als aanvullende dienst door de provider wil laten filteren op ideologische gronden.

Er zijn voor abonnees veel mogelijkheden om het internet te filteren: met behulp van filtersoftware op de computer, maar ook door internetverkeer via een filterdienst te laten lopen.  Tijdens het overleg in de Eerste Kamer wekten sommige senatoren de indruk dat het grootste deel van de internetters die software niet zelf zou kunnen installeren, en dat dus iemand thuis langs moest komen om dat filter te installeren. Er zou dus daarom een aparte uitzondering voor gefilterd internet op ideologische gronden moeten worden geïntroduceerd.

Daarmee gaan ze echter voorbij aan de andere optie die makkelijker is: het afnemen van een aanvullende filterdienst bij de internetprovider. En dat is gewoon toegestaan onder de netneutraliteitswet.

In de toelichting bij artikel 7.4a Telecommunicatiewet staat namelijk:

“Ter vermijding van misverstanden benadrukken de indieners graag dat het is toegestaan om een internettoegangsdienst in combinatie met filtersoftware of -technologie, bijvoorbeeld voor «parental controls» of gefilterd internet voor religieuze gemeenschappen of scholen aan te bieden. Om te voorkomen dat het beginsel van netneutraliteit wordt omzeild, wordt benadrukt dat de levering, de kwaliteit of het tarief van de internettoegangsdienst niet afhankelijk mag zijn van of de filtersoftware of -technologie wordt toegepast. De abonnee moet dus de vrijheid hebben om de afgenomen internettoegangsdienst ook zonder de filtersoftware te gebruiken.”

Dat betekent dat het toegestaan is om bij het afsluiten van een internetabonnement de optie aan te bieden om het internet door de provider als aanvullende dienst te laten filteren op ideologische gronden. De internetaanbieder kan bijvoorbeeld een proxydienst aanbieden. Dat is hoe provider Kliksafe nu ook werkt.

De abonnee moet het vinkje wel altijd weer uit kunnen zetten (bijvoorbeeld via de instellingenpagina van de provider). Omdat die instellingenpagina achter een wachtwoord zit, kan daarmee ook voorkomen worden dat anderen dan de abonnee de instellingen makkelijk uitzetten. Om te voorkomen dat hiermee niet de netneutraliteitsbepalingen worden omzeild, mag er geen voordeel worden geboden in ruil voor het gebruik van het filter. Gefilterd internet mag niet goedkoper zijn dan ongefilterd internet.

Ook Bits of Freedom vindt dat iedereen de vrijheid moet hebben om zijn internetverbinding op ideologische gronden te filteren. Gelukkig kan dit al. Daarom is de zorg van sommige senatoren hierover misplaatst. Minister Verhagen is het met ons eens. In een brief aan de Eerste Kamer legt hij uit dat een filter door providers niet nodig is. Er hoeft dan ook niet nog een uitzondering geschapen te worden in de netneutraliteitswet voor dit soort gevallen.