Woensdag 4 juli is de grote dag dat het Europarlement over ACTA stemt. De kans is groot dat zij het advies van vijf parlementaire commissies en het goede voorbeeld van Nederland volgt en tegen het verdrag stemt. Die tegenstem zou een overwinning zijn in de strijd tegen ACTA en een oppepper voor de Europese democratie. De Europese Commissie houdt niettemin vast aan haar laatste strohalm: de procedure bij het Europese Hof.

Nederland tegen ACTA

Zoals de meesten niet zal zijn ontgaan, liet de demissionaire regering de Tweede Kamer maandag in een brief weten ACTA niet te zullen ondertekenen. Directe aanleiding was de motie van Van Bemmel en Elissen (PVV), waarin de regering werd gevraagd ACTA definitief niet te ondertekenen. Aanleiding was ook een eerdere motie van El Fassed (GroenLinks), die ondertekening afhankelijk stelde van de vaststelling dat het verdrag niet in strijd is met de grondrechten. De Tweede Kamer sprak zich in deze moties en twee andere overtuigend tegen ACTA uit.

Dat de regering juist deze week op de moties reageert, laat zich verklaren door de ontwikkelingen op Europees niveau. Door de tegenstem van de vijfde parlementaire commissie (INTA) durft Nederland zich bij voorbaat van ACTA te distantiëren. Een belangrijke daad, maar met een slag om de arm: het nieuwe kabinet heeft een uitweg (zie laatste alinea van de brief).

Commissie heeft lak aan Europarlement

Met een overwinning voor ACTA in het Europarlement wordt dus serieus rekening gehouden. Maar de Commissie geeft die overwinning een donker randje. Vorige week liet ze al weten dat de beslissing van het Europarlement voor haar van geen betekenis is. Wat er ook gebeurt, ze houdt vast aan haar procedure bij het Hof. En zelfs die beslissing is voor haar geen eindstation. Eurocommissaris De Gucht (handel) zei in zijn toespraak voor de handelscommissie INTA:

“If you decide for a negative vote before the European Court rules, let me tell you that the Commission will nonetheless continue to pursue the current procedure before the Court, as we are entitled to do. A negative vote will not stop the proceedings before the Court of Justice.

If the Court questions the conformity of the agreement with the Treaties we will assess at that stage how this can be addressed.”

Ook andere voorstanders van ACTA tonen zich onverschrokken. Marielle Gallo, rapporteur van de Commissie Juridische Zaken, omschreef de campagne tegen ACTA in een interview als “soft terrorism” en zei:

“I don’t think at all that this text is dead. We will talk about ACTA again, this is clear.”

En op de vraag of ze een plan B heeft:

“Me? I have a whole alphabet.”

Het mag dus duidelijk zijn: tegenstanders voorstanders van ACTA willen de boodschap “nee tegen ACTA” niet horen. Dat betekent dat we ook na een overwinning in het Europarlement niet van ACTA af zijn. De Commissie zal proberen het verdrag na het oordeel van het Hof, in wat voor een vorm dan ook, er alsnog doorheen te duwen.

Down with ACTA!

Ontkenning moet voor de Commissie niet langer mogelijk zijn. Daarom moeten we na de stemming in het Europarlement een comeback van ACTA voorkomen. Onze boodschap bestaat uit drie punten:

• Definitieve verwerping van ACTA: de weerstand tegen ACTA steunt op fundamentele bezwaren. Dit moet ook in de aankomende periode het weerwoord zijn tegen de onjuiste informatie die voorstanders van ACTA proberen te verkopen.
• Het functioneren en de geloofwaardigheid van de Europese democratie: het is onacceptabel dat de Commissie een beslissing van het Europarlement naast zich neerlegt. Het Europarlement heeft zich daadkrachtig en onafhankelijke getoond en moet de gevolgen daarvan afdwingen.
• Modernisering van het auteursrecht: alleen modernisering van het auteursrecht kan de huidige problemen rondom (handhaving van) het auteursrecht oplossen. Dit onderwerp moet daarom zowel in Nederland als Europa een politiek speerpunt zijn.

Update: zie ook de gezamenlijke statement die Bits of Freedom en 52 Europese en internationale burgerrechtenorganisaties vandaag hebben verstuurd.