Haal ACTA uit CETA
Schande: is ACTA net weggestemd door het Europarlement, probeert de Europese Commissie ACTA via een Canadese achterdeur weer naar binnen te smokkelen. De omstreden ACTA-bepalingen blijken namelijk één-op-één in vergevorderde conceptversie van een handelsovereekomst tussen de EU en Canada te zijn geplakt. Het is aan Nederland en het Europarlement om daar een stokje voor te steken.
We schreven eerder al dat de Commissie lak heeft aan de beslissing van het Europarlement en voor ACTA vecht tot haar laatste adem. Tot nu toe was haar meest opzienbarende truc ACTA naar het Europese Hof verwijzen. Maar deze week tovert ze een ander konijn uit haar hoed: uit gelekte documenten blijkt dat de Commissie en Canada al geruime tijd onderhandelen over de zogenaamde Canada – EU Trade Agreement (CETA). Een handelsovereenkomst waarin, onder het hoofdstuk ‘intellectueel eigendom’, één-op-één omstreden ACTA-bepalingen zijn overgenomen (zie dit overzicht).
De strategie van de Commissie is volgens juridisch expert Michael Geist:
“The European Commission strategy appears to be to use CETA as the new ACTA, burying its provisions in a broader Canadian trade agreement with the hope that the European Parliament accepts the same provisions it just rejected with the ACTA framework. If successful, it would likely then argue that ACTA poses no new concerns since the same rules were approved within the Canadian trade deal.”
Was dit scenario bij het opstellen van de gelekte documenten (februari 2012) wellicht nog goed voorstelbaar, na de ondergang van ACTA in het Europarlement lijkt dat anders. Omdat CETA omstreden ACTA-bepalingen bevat, bestaan tegen dit verdrag dezelfde fundamentele bezwaren en zal CETA ook op eenzelfde protestgolf vanuit Europa kunnen rekenen. Voor de handel van Canada is dat nogal een risico en Canada heeft er dan ook belang bij CETA zo snel mogelijk te fixen. En laat dat nu heel gemakkelijk gaan.
Het hoofdstuk met de ACTA-bepalingen is namelijk zonder grote moeite of bezwaar uit CETA te knippen. Dat is voor een handelsovereenkomst ook heel acceptabel: Canada kent al veel handelsovereenkomsten met nul of weinig bepalingen over intellectueel eigendom en recent besloten ook de EU en de VS intellectueel eigendom buiten de scope van een handelsovereenkomst te laten. Bovendien is die aanpak in lijn met het advies van een Canadese parlementaire commissie aan haar regering om het interne auteursrechtbeleid buiten huidige of toekomstige handelsonderhandelingen te houden.
Canada heeft dus reden genoeg om CETA van ACTA te willen redden en waarschijnlijk is dus opnieuw de Commissie het grootste obstakel. Het Europarlement en Nederland moeten daarom daad bij woord voegen. Dat vereist actie op drie niveaus:
- De Nederlandse regering moet gevolg geven aan de motie-Verhoeven, die oproept om tegen nieuwe vergelijkbare verdragen te stemmen. Dat betekent dat Nederland tegen CETA moet stemmen. Vooralsnog heeft de regering niet op de motie-Verhoeven gereageerd. Het is zaak dat dit snel verandert en dat de regering in die reactie daarbij vermeldt dat zij tegen CETA is en de Commissie zal oproepen deze overeenkomst niet te sluiten. Deze reactie moet er zo snel mogelijk komen en worden afgedwongen door alle partijen die met de motie hebben ingestemd of de verwerping van ACTA in hun verkiezingsprogramma noemen. En dat betekent alle partijen!
- Bovendien moeten deze partijen zorgen dat het onderliggende probleem wordt aangepakt. Dit kan alleen door een grondige herziening van het auteursrecht. Politieke partijen moeten dit onderwerp daarom onderdeel van hun verkiezingsprogramma maken en ervoor zorgen dat het een prominente plaats in het regeerakkoord krijgt.
- Het Europarlement moet de gevolgen van haar ‘nee’ tegen ACTA afdwingen: ACTA moet – in al haar verschijningen – worden begraven. Dat betekent dat zij de Commissie duidelijk moet maken dat een mandaat om over ACTA of overeenkomstige bepalingen te onderhandelen, zoals het geval is bij CETA, ontbreekt. Ook voor (Nederlandse) Europarlementariërs is er dus werk aan de winkel.
Update: Op dezelfde dag als deze blog verscheen de volgende reactie van de regering op de motie-Verhoeven:
“Voor zover de motie oproept om tegen met ACTA vergelijkbare verdragen te stemmen, merken wij op dat elk ontwerpverdrag op zijn eigen inhoud zal worden beoordeeld. Bij dit proces wordt de Kamer op gebruikelijke wijze betrokken.”
Voor CETA gaat die vlieger echter niet op. Nederland heeft ten aanzien van ACTA immers een duidelijk standpunt ingenomen. ACTA-bepalingen in andere verdragen, zoals CETA, hoeven daar niet nogmaals inhoudelijk te worden beoordeeld. De oproep onder punt 1 hierboven blijft dus onverkort gelden. Partijen dienen de regering dan ook op te roepen CETA af te wijzen.