Bits of Freedom spreekt met toezichthouder veiligheidsdiensten
Onlangs brachten we een bezoekje aan het extreem goed beveiligde kantoor van de CTIVD. De CTIVD is de commissie die toezicht houdt op de manier waarop de AIVD en de MIVD hun werk doen. Een belangrijke taak, waarvan het nog belangrijker is dat die heel nauwkeurig wordt uitgevoerd.
Het is weinig verrassend dat veel van de werkzaamheden van de geheime diensten, eh, geheim zijn. De vraag rijst dan hoe we dan kunnen weten of de diensten zich aan de wet houden. Daarvoor is onder meer streng toezicht onmisbaar. De Commissie voor de Inlichtingen en Veiligheidsdiensten (CTIVD) vormt een belangrijk deel van dit toezicht, omdat zij als enige toegang heeft tot informatie over de precieze werkwijze van de diensten. Daarover rapporteert de CTIVD regelmatig en grondig.
Helaas mengt de CTIVD zich ook in discussies die verder gaan dan de vraag of de diensten zich aan de wet houden. Zo adviseerde ze bijvoorbeeld over de afschaffing van de notificatieplicht, die de geheime diensten verplicht om burgers (achteraf) te informeren over het feit dat ze onderdeel uitmaakten van onderzoek door de diensten. En recenter deed de voormalig voorzitter uitspraak over de wenselijkheid van een massale internettap.
Wij zijn van mening dat dat soort adviezen niet passen bij de toezichthoudende taak van de Commissie. De komst van een nieuwe CTIVD voorzitter was een mooie gelegenheid om daarover van gedachten te wisselen. Als follow-up verstuurden we de onderstaande brief, waarin we onze standpunten over het toezicht nog eens verwoorden.
Dit past natuurlijk allemaal in de herziening van de Wet op de Inlichtingen en Veiligheidsdiensten, waarover binnenkort een voorstel naar de Tweede Kamer zal worden gestuurd. Dat voorstel zal ondermeer een plan voor een massale internettap bevatten, maar is ook een goede gelegenheid om nieuwe en betere afspraken te maken over toezicht en transparantie.