Op 4 september verscheen een onderzoek van de CTIVD naar de wijze waarop de AIVD op het internet onderzoek doet. In het bijzonder heeft de toezichtscommissie onderzocht of de geheime diensten hacken en of dat hacken rechtmatig is gebeurd. Conclusie: niet goed genoeg.

Dat de AIVD mag hacken is niet nieuw, dat mogen ze al sinds 2002. Maar sinds de Snowden-leaks blijkt dat de AIVD niet alleen computers hackt, maar ook webfora. Het is goed dat de CTIVD dit onderzocht heeft. Het onderzoek wijst uit dat de geheime dienst in een aantal gevallen (9) over de schreef is gegaan. Bij enkele van die gevallen gaat het om grote webfora, waarbij de CTIVD duidelijk maakt dat de hack van de AIVD niet proportioneel was, omdat het overgrote merendeel van de bezoekers of gebruikers niet onderzocht had mogen worden.

We zijn blij dat de CTIVD onderzoek heeft gedaan naar het hacken van de geheime dienst, maar ze negeren één belangrijk punt. Vaststellen dat er onrechtmatig gehandeld is en dat er nieuwe richtlijnen moeten komen is belangrijk. Maar dat lost de ontstane inbreuk voor onschuldige burgers niet op. Er zijn grote webfora gehackt, waarbij ook jouw data buitgemaakt kan zijn. Maar dat weet je nu niet.

We kunnen dus niet controleren of wij onterecht zijn doorzocht, omdat we niet weten welke webfora het zijn én niet genotificeerd worden. We kunnen dus ook niet naar de rechter om hierover te klagen. De CTIVD heeft wat ons betreft ten onrechte geen aandacht besteed aan het herstellen van de inbreuk op een grote hoeveelheid gebruikers. Wij vinden dat de AIVD openheid van zaken moet geven. De AIVD moet in dit geval minstens bekend maken welke fora zijn gehackt en in welke periode, zodat bezoekers kunnen achterhalen of hun gegevens ook zijn weggesluisd.

Dit is overigens niet alleen belangrijk voor deze zaak. Het openbaar maken van dit soort onterechte grootschalige inzetten van de geheime dienst zorgt ervoor dat de geheime dienst voorzichtiger en gepaster omgaat met inbreuken op onze privacy.