Vandaag heeft het Europese Parlement ingestemd met de samenstelling van de Europese Commissie. Uit de speech die President van de Europese Commissie Juncker gaf, blijkt dat hij Timmermans met een heet hangijzer opzadelt: ISDS.

ISDS
Het investeringsbeschermingsmechanisme (ISDS) ligt de Europese Commissie zwaar op de maag. Na groeiende kritiek op ISDS kondigde de Europese Commissie aan dat er een consultatie zou komen over het mechanisme. Met 150.000 reacties werd er overweldigend gereageerd, iets waar de Europese Commissie geen rekening mee had gehouden. De uitkomsten van het onderzoek naar de reacties zijn nog niet bekend, maar het ligt voor de hand dat veel van deze reacties negatief zijn, net als onze reactie. Ook in de Europese politiek groeit de weerstand tegen ISDS, net als in de lidstaten.

Deze weerstand zet de Europese Commissie voor het blok, om vier redenen:

Geloofwaardigheid
Ten eerste staat de geloofwaardigheid van de Europese Commissie op het spel. De nieuwe Europese Commissie zegt de zorgen van de burger serieus te nemen. De zorgen van de burger over ISDS zijn daarmee een eerste test voor de Europese Commissie: hoe oprecht is de Commissie?

Politiek gekonkel
Ten tweede lijkt er binnen de Europese Commissie onenigheid te zijn over het te voeren beleid op ISDS. Het is een publiek geheim dat medewerkers van Juncker duidelijk negatiever staan tegenover ISDS dan Mälmstrom, de commissaris die de onderhandelaars van de Europese Commissie aanstuurt. Timmermans moet nu controleren of ISDS voldoet aan de Europese normen en standaarden, waardoor hij een grotere invloed op handelsverdragen heeft gekregen.

Mandaat
Ten derde moet de Europese Commissie zich houden aan het mandaat voor de onderhandelingen dat door de lidstaten is vastgesteld. En alhoewel er ruimte in het mandaat is om ISDS niet op te nemen in TTIP, is het niet zo dat de Europese Commissie eenvoudig van ISDS af kan, buiten de toestemming van lidstaten om. Zelfs niet als Timmermans nee, nein, njet en non tegen ISDS zegt.

Onderhandelingen
Tot slot is niet duidelijk wat er zou gebeuren met de onderhandelingen tussen de VS en de EU als Timmermans nee zegt. ISDS maakt een belangrijk deel uit van de onderhandelingen en het is lang niet zeker dat de VS een handelsverdrag zonder ISDS zou accepteren. Tegelijkertijd wil de EU het verdrag ook niet zomaar afschrijven. TTIP lijkt too big to fail – en dat heeft consequenties voor de opname van ISDS in TTIP.

Al met al een heet hangijzer dus, dat Timmermans nu vast moet houden. We zijn erg benieuwd hoe hij zal omgaan met deze druk én of hij laat zien dat hij het serieus meent met de bescherming van onze grondrechten.