Afgelopen week debatteerde de Kamer over auteursrecht. Het resultaat was teleurstellend: staatssecretaris Teeven heeft toegezegd te willen kijken naar extra vormen van digitale handhaving, maar wil geen alternatieve aanpak van het auteursrecht onderzoeken. Voor echte oplossingen zullen we waarschijnlijk in Europa moeten zijn.

In de EU is embedden geen inbreuk
In de EU stelde het Europees Hof van Justitie, de hoogste Europese rechter, dat het embedden van auteursrechtelijk beschermd werk geen auteursrecht inbreuk was. Dat weten wij natuurlijk al jaren, maar de Buma’s van deze wereld doen daar soms moeilijk over. Embedden is geen nieuwe communicatie naar het publiek, dus valt het niet onder de exclusieve rechten van de rechthebbende. In de zaak ging het om een YouTube-video die embed werd op een andere pagina, terwijl de oorspronkelijke uploader zonder toestemming de video op YouTube had gezet. Dat de rechter dit geen inbreuk vindt is goed nieuws voor het internet en de communicatievrijheid!

Nederland richt zich op handhaving
Minder goed nieuws was er uit Nederland. Het NVPI had al eerder een proefballontje gelanceerd dat ze waarschuwingsbrieven wilden sturen naar mensen die zonder toestemming van rechthebbenden torrentbestanden uitwisselen, maar nu is de VVD met een voorstel gekomen om op downloadsites pop-ups te laten verschijnen die een gebruiker moeten wijzen op legaal aanbod. De PvdA sloot zich daarbij aan.

Beide partijen hadden echter niet over de technische uitvoering van dit voorstel nagedacht, en dat is opmerkelijk omdat die zware consequenties heeft voor de effectiviteit en impact op mensenrechten.

Dat leken de partijen zich tijdens het debat te realiseren. Toen toonde de PvdA slechts ‘enthousiast’ te zijn over het idee om dit te verkennen (zo vaag bleef het), en stelde de VVD geen concrete aanpak meer voor, maar riep zij de staatssecretaris op om met de industrie en internetaanbieders om tafel te gaan zitten. Teeven zei dit toe en wil daarbij kijken naar aanpak in sommige ons omringende landen. Daarbij valt te denken aan waarschuwingsbrieven en pop-ups.

Handhaving van auteursrecht is een probleem
Nu is met voorlichting niets mis natuurlijk, maar wel als het kan leiden tot het onderdrukken van vrijheid. Wij hadden de Kamerleden van te voren een brief gestuurd waarin we opriepen af te stappen van handhaving bij eindgebruikers. Waarschuwingsbrieven zijn riskant, omdat zij niet bewezen bijdragen tegen auteursrechtinbreuken én vereisen dat het internetgebruik in de gaten wordt gehouden. Daarnaast monden dat soort procedures in sommige landen uit in disproportionele straffen. Onze brief staat onderaan deze blog.

Ook pop-ups bij illegale downloadsites zijn een vreemd idee. Wie voert dit uit? De site zelf doet het niet, want zoals de PVV terecht opmerkte is dat alsof een drugsdealer je drugs geeft met een briefje “dit is eigenlijk illegaal”. Moeten internetaanbieders het dan doen? Dan moeten ze dus al je verkeer in de gaten houden. En wat is illegaal? En wie bepaalt dat? Op YouTube staat ook zo’n 10-20% van de content zonder toestemming van de rechthebbenden.

Overigens maakte het CDA het nog bonter. De partij stelde voor om naast een civielrechtelijk downloadverbod (wat Brein niet wil gaan handhaven, gelukkig) ook een strafrechtelijk downloadverbod in te voeren. Dat is vreemd omdat inbreuken op auteursrecht nu al strafbaar zijn. Hij lijkt dus te doelen op strafrechtelijke handhaving. Dan wil je dus in potentie 1/5 van de Nederlanders strafrechtelijk vervolgen? Waarom en hoe dat er uit moest zien is onduidelijk, maar gelukkig zei Teeven daar niets in te zien. We zijn het niet altijd met hem eens, maar het is goed dat hij daar een duidelijke streep zet.

Wij willen af van de focus op handhaving en een blik vooruit op andere compensatiemogelijkheden. Teeven zei toe in januari, februari met een brief te komen. Wij houden het nauwlettend in de gaten.

Hervorming vanuit de EU?
Voor hervorming van het auteursrecht moeten we dus niet in Nederland zijn. Alleen D66 en de PVV richten zich op alternatieven. In de nieuwe Europese Commissie, is de Duitser Günther Oettinger de verantwoordelijk Commissaris voor digitale economie. Die zal waarschijnlijk het auteursrecht willen hervormen. Laten we hopen dat de Commissie een progressiever lijn volgt. Ook Europese ontwikkelingen volgen we en we zullen jullie daarvan op de hoogte houden.

[pdfjs-viewer url=/wp-content/uploads/BoF-notitie-Auteursrecht.pdf viewer_width=460px viewer_height=700px fullscreen=true download=true print=true openfile=false]