De onderhandelingen over netneutraliteit in Europa gaan de verkeerde kant op. Gelekte teksten laten zien dat in de onderhandelingen tussen het Europees Parlement (de volksvertegenwoordigers) en de Raad (regeringsvertegenwoordigers) een compromis steeds meer gaat lijken op een door de Raad gewenste ‘nepneutraliteit.’ Daarbij schuwen sommige lidstaten onzinargumenten niet. Het Europees Parlement zal moeten vasthouden aan de sterke positie die zij een jaar geleden in nam: voor echte netneutraliteit. Als ze dat niet doet is dat slecht voor Europese burgers en verliest Nederland haar netneutraliteit.

Gaat het Europees Parlement nepneutraliteit accepteren?

De lidstaten stellen zich koppig op. De Raad en het Europees Parlement moeten tot een compromistekst komen, maar de Raad lijkt niet bereid tot zo’n compromis. Tekst na tekst laat zien dat het Europees Parlement langzaam concessies doet, zonder dat daar iets duidelijks tegenover staat. Onze Europese koepelorganisatie EDRi geeft een mooi overzicht op grond van de tekst (de compromistekst is nog niet openbaar beschikbaar).

De reikwijdte en definities zijn beperkter

Netneutraliteit moet je even uitleggen. Het Parlement wil dan ook een duidelijke definitie in de wet waarin het principe wordt opgenomen. Daarnaast wil zij daarbij vermelden dat het de bedoeling is dat netneutraliteit wordt gegarandeerd door toegangsproviders. De Raad noemt het liever helemaal niet, dus in de compromistekst is het niet terecht gekomen.

Daarnaast wilde het Parlement verduidelijken wat het doel is van de wet: zorgen dat burgers toegang hebben tot competitieve, veilige en betrouwbare diensten. De Raad heeft het liever alleen over ‘open toegang’ dus dat is in de compromistekst terecht gekomen.

Het is juist belangrijk dat we duidelijk aangeven wat het doel is van deze wetgeving. Op die manier kunnen we bij eventuele onduidelijk altijd aangeven wat we oorspronkelijk wilden. Dat is niet ‘open toegang’ maar netneutraliteit, om discriminatie tegen te gaan en de vrijheid van meningsuiting en toegang tot informatie te beschermen.

Er is meer ruimte voor discriminatie

Netneutraliteit is een garantie die onder andere discriminatie tussen diensten moet voorkomen. Dat betekent dus dat er weinig uitzonderingen kunnen zijn om eventueel misbruik door bedrijven te voorkomen. Gelukkig wilde het Parlement duidelijk afrekenen met discriminatie. Zo wilden zij discriminatie tussen gelijksoortige diensten strict verbieden en wilde zij zorgen dat uitzonderingen voor gespecialiseerde diensten alleen onder strenge voorwaarden waren toegestaan.

De Raad noemt discriminatie alleen in relatie tot de toepassing van uitzonderingen (dus als je netwerkmanagement doet, mag dat alleen op een manier die niet discrimineert), maar spreekt zich er verder niet over uit. Daarnaast heeft de Raad een veel bredere uitzondering voor gespecialiseerde diensten, zonder een duidelijke definitie. Als het maar geen internettoegang is, zeggen ze min of meer. Dat betekent dus dat je straks Supergoogle met internettoegang tegen een hogere prijs kan krijgen. De wensen van de Raad zijn in de compromistekst terecht gekomen.

De vrijheid van meningsuiting wordt makkelijker beperkt (Britten en hun porno)

Daarnaast is er verontrustend nieuws als het gaat om toegang en blokkeren. De tekst laat bijvoorbeeld ruimte om te blokkeren op grond van “maatregelen om Europees of nationaal recht uit te voeren”. Dat is heel vaag. Je geeft daarmee organisaties veel te veel vrij spel om te bepalen of ze nu een verplichting nakomen of niet. Dat zet de vrijheid van meningsuiting onder druk. Het Europees parlement wilde blokkeren alleen toestaan op grond van een bevel van de rechter. Dat heeft de compromistekst niet gehaald.

Daarnaast is er gedoe over pornofilters. “EU wil Brits pornofilter illegaal maken”, kopt Nu.nl, naar aanleiding van een artikel in de Sunday Times. Olie op het vuur van de Euro-sceptische Britten natuurlijk, die door dat bemoeizuchtige Brussel straks niet eens meer hun kinderen mogen beschermen! Het klopt alleen niet.

De Britten willen expliciet “parental control measures” opnemen als mogelijke uitzondering op de netneutraliteit. Maar parental controls kunnen door ouders gewoon worden geïnstalleerd. Dat wordt ook helemaal niet geregeld met deze wet, omdat die gaat over internetproviders en dienstenaanbieders op het internet en hun verplichtingen. Hoewel het Europees Parlement deze bepalingen had verwijderd zijn ze nu in de compromistekst terecht gekomen.

De lidstaten bewegen niet

We hebben waarschijnlijk nog maar een paar dagen. Het is volstrekt onacceptabel dat de Raad zo onverantwoord omgaat met de enige echt democratisch instelling in Europa en geen respect toont voor de positie van het Europees Parlement. Het is daarnaast slecht voor onze vrijheid van meningsuiting (en innovatie!) als de huidige tekst wordt geaccepteerd. Het Europees Parlement zal de komende dagen haar grens moeten stellen.