De Waag en Fast Moving Targets hebben een tijdsdocument gemaakt over de huidige staat van het web. Elf pleitbezorgers van een vrij en open internet zijn geïnterviewd en vertellen over de geschiedenis van het netwerk, welke problemen ze nu zien en wat voor oplossingen er zouden moeten komen.

In de documentaire van 35 minuten wordt er eerst ingegaan op de ontstaansgeschiedenis van het internet als product van de Koude Oorlog. Niemand heeft toentertijd voorzien dat het internet een centrale rol zou gaan spelen in ons leven. Het internet is daarom dan ook niet ontworpen voor de manier waarop het nu gebruikt wordt. Het internet begon als gemeenschap waarin iedereen elkaar kende en impliciet kon vertrouwen. Dat is inmiddels allang niet meer het geval. De onthullingen van Snowden hebben bewezen dat overheden heel ver gaan met het binnen harken van zoveel mogelijk data, en het dominante businessmodel op het internet is het op ondoorzichtige wijze verzamelen van zoveel mogelijk informatie over je gebruikers, om die informatie vervolgens te verkopen aan je klanten (meestal adverteerders). Iedereen is het erover eens: het internet is stuk.

Gelukkig wordt er in de documentaire ook gesproken over hoe het internet gerepareerd kan worden. Een belangrijk element daarbij is dat het volgens de geïnterviewden glashelder is dat we techniek waarvan we niet kunnen zien hoe het werkt niet kunnen vertrouwen. Daarnaast moet er gewerkt worden aan gedistribueerde alternatieven voor de belangrijkste internetdiensten. De informatie-monopolies van de ‘grote vijf’ (Apple, Google, Amazon, Facebook, Microsoft) zijn niet gezond voor onze maatschappij en moeten dus doorbroken worden. Van onze overheid, tenslotte, moeten we meer transparantie verwachten.

Bij wie ligt de verantwoordelijkheid voor een oplossing? Volgens de experts moet die van meerdere kanten komen: overheid én burgers moeten werken aan juridische, technische en beleidsmatige oplossingen. Alleen door samen te werken en de problemen niet te versimpelen, kunnen we ervoor zorgen dat onze mensenrechten ook online recht overeind blijven staan.

Bekijk de documentaire op YouTube:

Naast Bits of Freedom zijn Marleen Stikker (Directeur Waag Society), Marietje Schaake (Europarlementariër D66), Caroline Nevejan (TU Delft, mede oprichter Waag Society), Christiaan Alberdingh Thijm (jurist, Brandeis), Daniel Karrenberg (Chief Scientist RIPE NCC), Menso Heus (Coördinator Internet Protection Lab), Melanie Rieback (Radically Open Security), Jaromil (Dyne.org), Cees de Laat (Hoogleraar Universiteit van Amsterdam) en Michiel Leenaars (Director of Strategy NLnet) geïnterviewd.

Je kunt de interviews met de andere experts hier bekijken. Het interview met Bits of Freedom vind je hieronder:

We zijn heel benieuwd naar jouw mening. Wat vind je van dit tijdsdocument? Mis je onderwerpen die ook aan bod hadden moeten komen? Hoe zou volgens jou zo een tijdsdocument er over vijf jaar uit zien, wat is er dan veranderd?

Update: In een eerdere versie van deze blogpost stond dat het internet een “militair product van de Koude Oorlog” was. Het internet werd betaald vanuit het Amerikaanse Ministerie van Defensie, maar had geen militaire toepassing. “Militair product” was dus geen handige formulering.