Het Privacy Shield is geen oplossing voor het probleem dat de Verenigde Staten de Europese burger bespioneert. De Europese Commissie lijkt dit geen onoverkomelijk probleem te vinden. Daarom roepen wij samen met een grote internationale coalitie van digitale burgerrechtenorganisaties de toezichthouders en regeringen van Europese landen op om de Europese burger wél te beschermen.

EU US Privacy Shield
Het EU US Privacy Shield is de vervanging van het vernietigde Safe Harbor-besluit. Dat besluit zorgde ervoor dat bedrijven makkelijker gegevens van Europese burgers in de Verenigde Staten konden opslaan en gebruiken. Safe Harbor is uiteindelijk door de rechter vernietigd, omdat de Verenigde Staten de gegevens van de Europese burger niet goed beschermde.

Een schijnoplossing van de Europese Commissie
Het Shield is het antwoord van de Europese Commissie en de Verenigde Staten op de kritiek van de rechter. Je zou denken: nou, dan er is vast goed geluisterd naar de rechter. Maar zoals zoals het er nu naar uitziet gaat dat Shield in de praktijk niet doen wat wordt beloofd.

Het is niet zo dat gegevens van de Europese burger straks écht beter beschermd worden. Niet ten opzichte van de Amerikaanse overheid, maar ook niet ten opzichte van de bedrijven die gebruik gaan maken van het Shield. Zo wordt de Amerikaanse massa surveillance niet ingeperkt en heb je als Europese burger in de praktijk niet of nauwelijks de mogelijkheid om daar iets aan te doen. Dat is een slechte ontwikkeling. Wij maken ons daar veel zorgen over – niemand heeft iets aan een schijnoplossing. Over vijf jaar opnieuw bij de rechter zitten betekent dat de Europese burger 1826 dagen slechter beschermd wordt dan zou moeten. En dat nadat de rechter al zó duidelijk was geweest. Maar kennelijk tevergeefs.

De Europese Commisise laat daarmee zien meer waarde te hechten aan het sluiten van een akkoord dan aan de inhoud van het akkoord. Of anders gezegd: voor de Europese Commissie zijn de rechten van de Europese burger minder belangrijk dan de wens om een overeenkomst met de Verenigde Staten te sluiten.

Het is daarom nodig om die zorgen nogmaals onder de aandacht te brengen. Dat doen we nu, opnieuw, bij de Europese Commissie, bij de Verenigde Staten, maar in het bijzonder bij het Europese Parlement, de toezichthouders en Nederland, als voorzitter van de Europese Unie. Zij moeten namelijk ook hun oordeel geven over het Shield. Wij roepen hen dan ook op om het belang van de Europese burger voorop te stellen en de uitspraak van de rechter na te leven.

Internationale coalitie
We zijn blij dat we dat met een grote internationale coalitie kunnen doen. Het laat namelijk zien dat het wel degelijk mogelijk is om overeenstemming te krijgen tussen de Verenigde Staten en de Europese unie over hoe slechte privacybescherming niet gerealiseerd moet worden. Dat is al een stapje verder dan de Europese Commissie en de regering van de Verenigde Staten nu zijn.

Niet alleen de Verenigde Staten doen iets fout
Zoals we ook bij de hoorzitting in de Tweede Kamer over het getorpedeerde Safe Harbor tegen de kamerleden zeiden: er moet niet alleen naar de Verenigde Staten gekeken worden, maar ook naar Europa. Ook in Europa zijn er landen die grootschalig communicatie opvangen, waarbij Nederland zich – helaas – graag bij aan wil sluiten.

Daarom moeten niet alleen de Verenigde Staten, maar ook de landen in de Europese Unie hun regels aanpassen. Met deze brief roepen we die landen dan ook op om dat te doen. Nederland heeft het daarin makkelijk, die hoeft wetgeving namelijk niet aan te passen, maar moet wetgeving juist niet aanpassen, door de voorgestelde sleepnetwet niet in te voeren.