Na het debat en de stemming in de Tweede Kamer is het even stil geweest over de nieuwe wet voor de geheime diensten. Dat betekent echter niet dat we stilzitten. Momenteel ligt het wetsvoorstel in de Eerste Kamer. We zijn nu druk bezig om Eerste Kamerleden te overtuigen waarom het stelselmatig en op grote schaal tappen van communicatie zo’n slecht plan is. Daarnaast kijken we ook vooruit en verkennen we alvast wat onze opties zijn als het voorstel aangenomen wordt.

Waar bevinden we ons nu precies?

Op 14 februari stemde een meerderheid in de Tweede Kamer vóór de nieuwe wet op de geheime diensten. Die dag won politieke opportuniteit het van degelijke wetgeving. Na de stemming is het wetsvoorstel naar de Eerste Kamer gezonden. Daar wordt het wetsvoorstel nu eerst behandeld door een aparte commissie van Eerste Kamerleden.

Op 28 maart sprak deze Kamercommissie in een besloten bijeenkomst met de toezichthouder op de geheime diensten (CTIVD). De toezichthouder had eerder stevige kritiek op het voorstel en ook nu weer zijn ze er niet van overtuigd dat goed toezicht mogelijk is. Bovendien werd deze week ook nog eens duidelijk dat de geheime diensten bij het onderscheppen van vertrouwelijke communicatie van advocaten en journalisten de regels overtraden. Dat is allerminst een geruststelling als men bedenkt dat het wetsvoorstel de diensten nog meer mogelijkheden geeft om communicatie op grote schaal te onderscheppen.

Tot 4 april kunnen Eerste Kamerleden schriftelijke vragen stellen aan het (demissionaire) kabinet. Plasterk en Hennis zijn dan aan zet om hierop te reageren. Voordat er gestemd wordt, zal er eerst nog een keer plenair in de Eerste Kamer gesproken worden over het voorstel.

Wat kan de Eerste Kamer doen?

De Eerste Kamer kan het wetsvoorstel zelf niet meer wijzigen. Strikt genomen kan de Kamer alleen het voorstel aannemen of verwerpen. Er is nog wel een andere manier voor de Eerste Kamer om het voorstel aangepast te krijgen: via een novelle. Dan neemt de Eerste Kamer het voorstel (en de novelle) pas aan nadat de Tweede Kamer het voorstel via een novelle wijzigt. Ook kunnen toezeggingen van Plasterk of Hennis tijdens het debat in de Eerste Kamer relevant zijn voor hoe de wet straks uitgelegd moet worden.

Wat doen wij?

We hebben in de tussentijd niet stil gezeten en hebben Eerste Kamerleden benaderd, onze zorgen met hen gedeeld en hen opgeroepen om niet met het huidige voorstel in te stemmen. Dit zullen we gedurende de behandeling in de Eerste Kamer blijven doen. Het is nu de Eerste Kamer die een grens moet trekken en de huidige plannen van het (demissionaire) kabinet om een sleepnet in te voeren tegenhoudt.

Wat als het huidige wetsvoorstel wordt aangenomen en in werking treedt? Dan zou een stap naar de rechter mogelijk nog soelaas kunnen bieden. Maar een eenvoudige of snelle klus is dat niet. We zijn daarom nu aan het onderzoeken wat onze mogelijkheden zijn. Maar nu is eerst de wetgever aan zet.

Vragen?

Heb je vragen over onze plannen? Neem dan contact met ons op!