Het is een slechte dag voor netneutraliteit. De rechtbank Rotterdam gaat vandaag in een uitspraak lijnrecht in tegen de regering die eind vorig jaar nog duidelijk maakte dat iedere vorm van prijsdiscriminatie verboden is. Als de uitspraak tussen ACM en T-Mobile blijft staan, is netneutraliteit een dode letter. Nu is de toezichthouder (ACM) aan zet om in hoger beroep te gaan om uiteindelijk de Europese rechter de knoop te laten doorhakken.

Waar ging de zaak over?
Vorig jaar lanceerde T-Mobile een nieuwe dienst waarmee abonnees bepaalde muziekdiensten kunnen gebruiken zonder dat dit ten koste gaat van hun databundel. Deze zero-rating klinkt op het eerste gezicht leuk, maar druist in tegen een belangrijk principe van netneutraliteit: elke dienst moet onder dezelfde voorwaarden bereikbaar zijn.

Providers moeten zich niet als poortwachter bemoeien met de diensten die jij online wil gebruiken: al het verkeer moet op gelijke wijze, zonder discriminatie, behandeld worden. Op het moment dat T-Mobile sommige diensten gratis maakt en andere niet, dan zullen die andere natuurlijk minder gebruikt worden, zelfs als ze misschien zelfs beter zijn. Op dit moment staan bijvoorbeeld  de muziekstreamingdiensten van Apple en Google niet op het lijstje van T-mobile, maar diensten als Spotify en Tidal weer wel.

De Nederlandse regering en wetgever waren destijds kraakhelder: iedere vorm van prijsdiscriminatie is verboden op grond van de Europese netneutraliteitsregels. Om onnodige discussie te voorkomen werd dit ook in de Nederlandse wet vastgelegd. We riepen daarom de ACM op om op te komen voor jouw vrijheid en naleving van de netneutraliteitsregels af te dwingen. Dit deed ACM gelukkig ook.

Wat zegt de rechter?

Nu is er dus de uitspraak van de rechtbank Rotterdam. En die is op z’n zachtst gezegd teleurstellend. De rechtbank zegt, kort gezegd, dat de Europese netneutraliteitsregels geen algemeen verbod op prijsdiscriminatie bevatten. De Nederlandse wet die zero-rating verbiedt, is volgens de rechter niet in lijn met deze Europese regels.

ACM aan zet: laat de Europese rechter de knoop doorhakken

De rechtbank is zo zeker van haar zaak dat het heeft geweigerd om aan de hoogste Europese rechter uitleg te vragen over de interpretatie van de Europese netneutraliteitsregels. Daar valt echter veel tegenin te brengen. Het is nu aan de ACM om zich niet bij deze uitspraak neer te leggen en als toezichthouder op te komen voor de vrijheid van internetgebruikers. Zij kan tegen deze teleurstellende beslissing van de rechtbank in hoger beroep gaan en ervoor zorgen dat uiteindelijk de hoogste Europese rechter de knoop doorhakt. Het gaat hier namelijk om een kwestie die alle burgers in Europa aangaat. Dus ACM: wat zijn jullie van plan?