De Tweede Kamer praat vandaag met allerlei experts over de markt­dominantie van internet- en technologiebedrijven.

Tweede Kamer laat zich informeren

De Tweede Kamer praat vandaag met allerlei experts over de markt­dominantie van internet- en technologiebedrijven. Ook Bits of Freedom is uitgenodigd. We vertelden de parlementariërs over de manier waarop deze bedrijven opereren en hun soms bijzonder grote en negatieve impact op onze vrijheid. Uiteraard leggen we ook uit wat de politiek daar aan kan doen. We bespraken de dominantie van deze bedrijven vooral in het licht van de vrijheid van meningsuiting, maar veel van de problematiek is veel breder. Lees hieronder de samenvatting, of download meteen onze volledige inbreng.

Hoe ziet het landschap er eigenlijk uit?

Steeds meer van onze sociale interacties worden geïntermedieerd door internationaal opererende Amerikaanse aanbieders, die bovendien vaak met één enkele dienst een groot aantal maatschappelijke functies vervult. Er is een groot gebrek aan variëteit van aanbieders van soortgelijke diensten, waardoor de gebruiker weinig te kiezen heeft. De belangen van deze aanbieders zijn zelden in lijn met de belangen van hun gebruikers.

Hoe domineren deze bedrijven onze wereld?

Deze aanbieders domineren ons wereldbeeld – en daarmee onze wereld. Deze platformen bepalen wat we te zien krijgen en hun normen en waarden en belangen worden aan gebruikers opgelegd, zonder oog voor lokale culturele verschillen. Er zijn altijd wel grote groepen gebruikers die het oneens zijn met een beslissing van het platform. De inperking van de vrijheid van meningsuiting gaat niet alleen om informatie die geblokkeerd wordt, maar ook om groepen gebruikers die zich onveilig voelen en daardoor in het geheel geen platform hebben. De macht van deze intermediairs heeft bovendien grote maatschappelijke en sociale impact.

Wat kan de politiek hier aan doen?

In zijn algemeenheid geldt voor Bits of Freedom: naarmate de marktmacht van zo'n platform groeit, moet het belang van de vrijheid van meningsuiting steeds zwaarder wegen ten opzichte van het belang van ondernemersvrijheid. Meer diversiteit in het aanbod en aanbieders van diensten is dan ook wenselijk, want dat verkleint de negatieve impact op de vrijheid van gebruikers. Geef gebruikers iets te kiezen, in plaats van iets te klagen.

Maar het doorbereken van die macht is een bijna onmogelijke uitdaging: veel diensten worden groot door analyse van gegevens over en van gebruikers. Zonder gebruikers geen informatie en zonder die informatie geen gebruikers. Als er dan toch een innovatieve dienst een serieuze bedreiging vormt, dan wordt deze snel opgekocht.

Daarom moeten mededingingsautoriteiten grenzen stellen aan het verzamelen van gegevens over gebruikers en het delen van die gegevens tussen verschillende eigen diensten, interoperabiliteit afdwingen, zorgen dat bepaalde gegevenssets vrij bruikbaar zijn en een stokje steken voor acquisities waarmee bedrijven nog groter kunnen worden.