Elk jaar wordt de Big Brother Awards Publieksprijs uitgereikt aan de persoon of organisatie die de grofste inbreuk maakte op de privacy van Nederlanders. Het publiek kon van 5 november t/m 25 november 2018 kandidaten nomineren. De kandidaten die het meest zijn genomineerd vormen de top 3. De derde en laatste nominatie die we graag aan je voorstellen is de Kamer van Koophandel.

In het kort

De Kamer van Koophandel is genomineerd voor het onvoldoende beschermen en voor het doorverkopen van persoonsgegevens die zzp’ers verplicht moeten afstaan.

Handelsregister

Net als andere ondernemingen zijn zzp’ers verplicht om zich bij de Kamer van Koophandel in te schrijven. Bij zo’n inschrijving moet informatie verstrekt worden die voor een groot deel wordt opgenomen in het Handelsregister. Dit is een openbaar register met adressen en overige (contact)informatie van ondernemingen en rechtspersonen. Via dit register kan je bijvoorbeeld achterhalen met wie je zaken doet of om te checken of er mogelijk sprake is van een faillissement.

Privégegevens

Waar het begint te wringen, is bij zzp’ers die hun eigen woonadres en andere privégegevens moeten opgeven omdat ze vaak niet over een apart werkadres of zakelijk telefoonnummer beschikken. Dan komen hun persoonlijke gegevens ook in het Handelsregister te staan. En dat kan tot gevolg hebben dat ze lastig gevallen worden door ongevraagde telefoontjes en post van bedrijven die hen iets willen aansmeren. (De Kamer van Koophandel biedt wel de mogelijkheid om niet meer ongevraagd per post benaderd te worden door de ‘Non Mailing IndicatorLees hier hoe je dat doet.’ te activeren.) Daarnaast kunnen ook de privégegevens opgekocht worden door datahandelaren"Datadeling zzp'ers door KvK mogelijk onwettig" die deze gegevens koppelen aan weer andere datasets en verder verhandelen.

Datahandel

Dat als zzp’er jouw persoonsgegevens in het Handelsregister terechtkomen is één ding, maar dat de Kamer van Koophandel ze ook doorverkoopt voor marketingdoeleinden gaat voor veel mensen te ver. Ook de ruim 1 miljoen zzp’ers hebben recht op privacy. De Autoriteit Persoonsgegevens is in 2018 een onderzoek gestart naar deze praktijk omdat zij vindt dat dit mogelijk in strijd is met de wet"Privacywaakhond in actie tegen datadelen Kamer van Koophandel". De Kamer van Koophandel reageerde hier in eerste instantie laconiek op met de opmerking dat ze al jarenlang gegevens uit het Handelsregister doorverkopen om zichzelf deels te financieren.

Bakzeil

Door de toenemende publieke druk, heeft de Kamer van Koophandel eind 2018 deels bakzeil gehaald door telefoonnummers van zzp’ers niet meer in bulk"KvK stopt met massaal doorverkopen telefoonnummers zzp'ers" door te verkopen. Maar voor veel zelfstandigen en politici is dit pas een eerste stap. Zij vinden dat ook bijvoorbeeld het woonadres beter afgeschermd"Zzp'ers blij met afschermen telefoonnummer, maar ze willen meer privacy" moet worden. Zie ook de aangenomen motieTweedekamer.nl van de Kamerleden Amhaouch en Wörsdörfer over afschermen van het woonadres bij ondernemers zonder rechtspersoonlijkheid. Nog beter zou het zijn als de Kamer van Koophandel volledig stopt met het verhandelen van persoonsgegevens die zelfstandigen verplicht moeten afstaan.

De uitreiking van de Big Brother Awards is op 22 januari 2019. Tijdens deze avond reiken we drie prijzen uit en onderzoeken we de staat van privacy in Nederland. Met wetenschappers, activisten en ervaringsdeskundigen, onder leiding van Bits of Freedom. Ben jij erbij?