In Europa worden nieuwe regels gemaakt over auteursrecht, waardoor het internet binnenkort wel eens fundamenteel zou kunnen veranderen. Wij maken ons zorgen over de gevolgen van de voorgestelde uploadfilters voor onze creativiteit online. Wat gebeurt er bijvoorbeeld met jouw memes als de nieuwe wet wordt ingevoerd?

De plannen waar het Europees Parlement binnenkort over stemtAlleen het Europees Parlement kan het uploadfilter nu nog tegenhouden bevatten nieuwe regels voor het handhaven van copyright. Websites moeten elke upload van hun gebruikers controleren op mogelijke inbreuken op het auteursrecht en bij twijfel blokkeren. Keer op keer herhalen de voorstanders van dit plan dat het niet betekent dat de meme zal verdwijnenIn dit soort berichten op sociale media bijvoorbeeld, ondanks dat een meme vaak is gebaseerd op een still uit een film, bekende foto of clip. Daar zal namelijk een uitzondering voor komen. In de praktijk lijkt zo'n uitzondering echter niet werkzaam en doet af aan de snelheid en daarmee de essentie van memes. Zelfs als de platforms niet conservatief gaan filteren, is het onmogelijk om de context van memes in een automatisch filter te vangen.

Stap 1: je uploadt je meme

Stel, je kijkt een serie en ziet een beeld dat je graag met je vrienden wil delen. Iets met de potentie om door veel mensen grappig of herkenbaar gevonden te worden. Of je gebruikt een al bestaande meme om een bericht op sociale media te illustreren. Misschien pas je de meme aan met de naam van je vrienden of het onderwerp waar je je op dat moment druk over maakt. Je uploadt het op Youtube, Twitter of een ander platform.

Stap 2: je upload wordt gefilterd

Als de nieuwe wet - zoals nu voorgesteld in het parlement - is ingevoerd, dan is het platform verplicht om te voorkomen dat auteursrechtelijk beschermd materiaal online kan komen. Daarvoor hebben ze een automatisch filter ingesteld, dat al het materiaal dat op het platform wordt geupload vergelijkt met al het materiaal waar auteursrecht op zit. Als er een match is wordt de upload geblokkeerd. Bij jouw meme is dat het geval. Het komt immers uit een tv-serie, videoclip of film. Je krijgt een bericht: sorry, we kunnen dit niet publiceren.

Stap 3: jij bent aan zet

Huh? Er was toch een uitzondering in de wet voor memes? Jazeker, maar het is onmogelijk om filters de context te leren van elk beeld. Hoe weet een filter wat een meme is en wat niet? Er onstaan elke dag nieuwe memes, hoe blijft zo'n filter leren? Er zijn veel voorbeelden van filters die nu al falenStraks wordt een falend internetfilter de baas op het internet. Al met al zal je zelf aan de bak moeten. Net zoals je nu al in beroep kunt als een platform onterecht een foto blokkeert vanwege 'naakt' of 'geweld', kan je dit straks ook doen als je meme niet door het filter komt. Dat betekent waarschijnlijk dat je een formuliertje moet invullen waarin je uitlegt dat het om een meme gaat en misschien nog de reden moet geven waarom je wel vindt dat het geupload zou moeten worden.

Stap 4: even geduld

Nadat je op 'verzenden' hebt geklikt kan je alleen maar afwachten. Net zoals nu al bij de filters van Youtube en Facebook moeten alle mogelijk onterecht gefilterde posts door mensenThe Verge schreef een artikel over de erbarmelijke werkomstandigheden van deze 'content moderators' worden gecheckt. Mensen die wel de context kunnen afwegen en hopelijk kunnen inschatten dat jouw plaatje echt een meme is. En dat kan even duren. Best wel jammer, want jouw meme speelde supergoed in op de actualiteit. Snelheid, creativiteit en herkenbaarheid zijn de drie kernelementen van een meme. En om de herkenbaarheid te blijven houden, moet je nu dus inleveren op snelheid.

Stap 5: je meme alsnog online - of niet?

Op een gegeven moment krijg je een berichtje. Ofwel je upload wordt alsnog goedgekeurd en komt online, ofwel er is toch genoeg reden om je upload alsnog te weigeren. En wat dan? Het nog eens proberen bij een ander platform? Dan ben je misschien weer een paar dagen verder. De lol en kracht van memes zit hem vaak juist in de snelheid waarmee iemand reageert op een voorstel van een politicus, of op een antwoord in een spelletjesprogramma. Laat Artikel 13 dit fenomeen jouw creativiteit niet om zeep helpen!