We merken dat er veel onduidelijkheid bestaat over de waarborgen in #artikel13 die bedoeld zijn om gebruikers te beschermen tegen onterechte blokkades of verwijdering van hun content. Daarom leggen we graag uit wat er in de wet staat en hoe dit in de praktijk werkt.

Wat zegt de wet?

It is important to ensure that [platforms] operate an effective complaint and redress mechanism to support use for such specific purposes. […] [Platforms] should also put in place effective and expeditious complaint and redress mechanisms allowing users to complain about the steps taken with regard to their uploads, in particular where they could benefit from an exception or limitation to copyright in relation to an upload to which access has been disabled or that has been removed.

We vertalen het even naar normale-mensen-taal.

• Internetgebruikers van wie ten onrechte een upload wordt geblokkeerd, moeten een klacht kunnen indienen. Platforms moeten ervoor zorgen dat ze een goed functionerend proces hebben voor het afhandelen daarvan.
• De tekst benadrukt dat dat al helemaal belangrijk is wanneer uploads geblokkeerd worden vanwege een copyrightclaim, terwijl de gebruiker zich zou kunnen beroepen op een uitzondering op het auteursrecht.

Wat gebeurt er in de praktijk?

We weten allang dat uploadfilters niet in staat zijn om uitzonderingen op het auteursrecht te herkennen. Het is niet voor niets dat de wet benadrukt dat mensen gebruik moeten kunnen blijven maken van die uitzonderingen. Beleidsmakers zien namelijk ook in dat gebruikers straks met de één na de andere onrechtmatige claim te maken zullen krijgen. Enerzijds omdat uploadfilters niet werken, anderzijds omdat degenen die claims indienen geen enkele reden hebben om daarin terughoudend te zijn.

Maar zelfs dát vormt niet het grootste gevaar voor jouw uitingsvrijheid. De elephant in the room is het feit dat platforms uploads niet gaan blokkeren op basis van de wet. Zouden ze dat doen, dan zouden ze moeten voldoen aan de eisen die in de wet beschreven worden. Dan zouden ze super complexe software moeten bouwen of installeren om content te analyseren én zouden ze een onwijs ingewikkeld en tijdsintensief klachtenprocedure in het leven moeten roepen. Dat kost bakken met geld.

Ze hebben toch geen andere optie, vraag je? Die hebben ze wel. Ze kunnen namelijk ook content blokkeren op basis van hun algemene voorwaarden. Dit is voor platforms de gangbare procedure: ze vertalen wetgeving naar algemene voorwaarden en “community richtlijnen”. Vervolgens verwijderen ze op basis van die richtlijnen content, niet op basis van de onderliggende wet. En wanneer ze dat doen, dan gelden de regels uit de wet, die bedoeld zijn om gebruikers te beschermen, niet.

Voorbeeldje? Recent werd in de Verenigde Staten een wet aangenomen die platforms verantwoordelijk maakt voor advertenties voor sekswerk. Daarop pasten platforms hun algemene voorwaarden aan om te zeggen dat er geen content geüpload mocht worden met verwijzingen naar seksuele handelingen. Zo heb je wel de beperking van de uitingsvrijheid, zonder de waarborgen.

Trek je eigen conclusie

Hoe denk jij dat platforms deze wet zullen integreren in hun online dienst? Gaan ze voor optie 1 en steken ze hun geld, moeite en tijd in de zorgvuldigste methode, waarbij de gebruiker centraal staat? Of maken ze zich er gemakkelijk vanaf door te kiezen voor optie 2? Hoe wij ertegenaan kijken: platforms als Google en Facebook laten keer op keer zien geen moer te geven om onze privacy, vrijheid van meningsuiting en andere mensenrechten. Dat zal deze keer niet anders zijn. Daarmee gaat deze wet een hele grote aanslag zijn op onze vrijheid van meningsuiting en op het publieke debat. En dat omdat de entertainmentindustrie haar $42 miljard+ omzet op het gebied van "digital home entertainment"Rapport van de Motion Picture Association of America (2018) (een groei van 32% wereldwijd) in 2018 onvoldoende vindt. Tsja.