De minister van Justitie en Veiligheid deed recent tegenstrijdige uitspraken over het gebruik van encryptie. En hij wil dingen die gewoon niet realistisch zijn. We hebben hem uitgenodigd een toelichting te geven.

De minister van Justitie en Veiligheid maakt zich, zeer terecht, druk over seksueel misbruik van kinderen. Het is ontzettend belangrijk dat onze overheid meer doet om de slachtoffers te helpen en de daders op te sporen. Zonder met het badwater ook het kind weg te gooien. Wat daarbij helpt is coherentie en realiteitszin.

Je kunt beide willen, maar niet beide krijgen

De minister vindt naar eigen zeggen het gebruik van encryptie “belangrijk voor de veilige communicatie tussen burger, bedrijf en overheid”. Dat is in lijn met het standpuntHet kabinet stelt terecht dat “cryptografie een sleutelrol speelt in de technische beveiliging in het digitale domein” van het kabinet: “Het is niet wenselijk om beperkende wettelijke maatregelen te nemen ten aanzien van [...] het gebruik van encryptie binnen Nederland.” Tegelijkertijd zegt hij ook dat het “domweg onmogelijk"Using encryption to exchange child pornography should simply be made impossible." /via Politico (€) moet zijn om encryptie te gebruiken voor de uitwisseling van beelden van seksueel misbruik van kinderen.” En wil hij met bedrijven die diensten op het internet leveren afspraken maken over de toegang tot encryptiesleutels. Dat is tegenstrijdig. Je kunt beide willen, maar niet beide krijgen.

Onmogelijk om zonsondergang te filmen

Wat ook niet kan, is het gebruik van technologie voor specifieke situaties verbieden. Je kunt niet zeggen: het moet onmogelijk zijn camera’s te gebruiken voor het in beeld brengen van de zonsondergang. Nou ja, je kunt dat natuurlijk best willen. Maar het is op zijn best halfhartig af te dwingen. Iemand die zo’n ondergang wil filmen, zal een omweg vinden en het alsnog doen. De rest moet toestaan dat de overheid altijd mee kijkt of mee kan kijken met wat je fotografeert of filmt. Je kunt niet het gebruik van encryptie voor specifieke doeleinden onmogelijk maken. Kortom, we missen realiteitszin in de opmerking van de minister.

Uitnodiging voor een gesprek

Bits of Freedom heeft de minister daarom een uitnodiging gestuurd. We hopen dat hij met ons in gesprek wil om zijn recente uitspraken uitgebreid toe te lichten. Dat hij ons uitlegt wat het kabinetsstandpunt voor hem betekent. Hoe hij denkt dat je kunt voorkomen dat encryptie wordt gebruikt voor het uitwisselen van bepaald beeldmateriaal. En dat hij ons wijzer maakt over de manier waarop opsporingsdiensten wél de toegang krijgt tot encryptiesleutels, zonder daarmee de betekenis van het kabinetsstandpunt te ondermijnen. We hebben de minister ook gevraagd om alle documenten openbaar te maken over het huidige standpunt over encryptie.

Wat wil de minister nu eigenlijk?

Zonder die toelichting moeten we uitgaan van het ergste scenario: de minister wil wel degelijk het gebruik van encryptie beperken. Hij wil wel draconische maatregelen die de communicatie van ons ieder onveiliger maakt. Om het in de woorden van het kabinets­standpunt te zeggen: de minister zet “de veiligheid op internet” op het spel en wil “de bescherming van de persoonlijke levenssfeer van burgers [en de] vertrouwelijke communicatie van overheid en bedrijven” lastiger maken en “de Nederland economie” schaden.