Het gemak waarmee onze locatiegegevens op dit moment lijken te worden verzameld en verwerkt baart ons zorgen. Daarom stuurden we beleidsmakers een herinnering van de criteria waaraan, ook in tijden van corona, beleidsmaatregelen die inbreuk maken op onze rechten en vrijheden moeten voldoen.

Wij volgen de ontwikkelingen in de coronacrisis kritisch en roepen waar nodig ter verantwoording. Er was de afgelopen weken veel te doen over de corona-apps, daar hebben wij een visieLees hier onze visie op en deze hebben we ook met de Tweede Kamer gedeeldLees hier onze inbreng bij de hoorzitting. Deze blog heeft betrekking op andere overheidsmaatregelen, waarbij we aanbieden kritisch mee te denken om jouw gegevens, rechten en vrijheden te beschermen.

Ingrijpende maatregelen alleen als het nodig is

Ook in tijden van crisis moeten we scherp zijn op de bescherming van onze rechten en vrijheden. Ingrijpende maatregelen mogen alleen worden genomen als kan worden aangetoond dat zij noodzakelijk zijn voor een bepaald doel, er geen minder ingrijpende mogelijkheden zijn en het middel in verhouding staat tot het doel.

Het gebruik van locatiegegevens

We zien het gebruik van locatiegegevens vaak terugkomen bij de maatregelen die worden genomen vanwege de coronacrisis. Verschillende doelen voor het gebruik van deze gegevens zijn de revue al gepasseerd: De gegevens zouden kunnen bijdragen aan een effectievere inzet van hulpdiensten. Zij zouden kunnen worden gebruikt bij de handhaving van de maatregelen zoals het verbod op samenscholen en het houden van afstand. Er zou meetbaar gemaakt kunnen worden in hoeverre mensen binnen blijven, en dit zou kunnen worden vergeleken met landen met andere maatregelen en/of handhavingsmiddelen.

Goed beleid begint bij een heldere probleemomschrijving

Het grote aantal mogelijke toepassingen dat besproken wordt legitimeert de verzameling en het gebruik van de gegevens allerminst. Integendeel: Het laat juist zien hoe onbepaald het doel is, en hoeveel onduidelijkheid er bestaat over wat er nu precies moet worden opgelost. Want voor welk probleem is dit nou eigenlijk de technologische oplossing?Kijk hier terug wat onze Evelyn Austin daarover zei bij Iedereen Live

Voordat er een inventarisatie kan worden gemaakt van mogelijke maatregelen en de voors en tegens goed tegen elkaar kunnen worden afgewogen moet het probleem dat moet worden opgelost helder in kaart worden gebrachtLees hier wat wij eerder schreven over goed beleid.

Geen coronawashing van massasurveillance

Daarnaast wordt er gebruik gemaakt van informatie die wordt verkregen uit locatiegegevens die zijn verzameld door Google en wordt er gesproken over het verzamelen van Facebookgegevens. Door gegevens te gebruiken die door grote techbedrijven op onrechtmatige manier zijn verzameld legitimeertLees hier wat wij eerder schreven over de legitimering van Googles massasurveillance de overheid massasurveillance van haar burgers en maakt zij publieke belangen afhankelijk van buitenlandse multinationals. Wij zijn van mening dat dit niet de minst ingrijpende manier is, omdat de overheid niet kan garanderen dat deze gegevens op een juiste manier zijn verzameld.

Wij stuurden een opfrisdocument

Wij maken ons zorgen over de lichtvoetigheid waarmee met het gebruik van onze locatiegegevens wordt omgesprongen. Daarom hebben wij een opfrisdocument gestuurd aan het Outbreak Management Team van het RIVM, de Autoriteit Persoonsgegevens, alle Veiligheidsregio’s en verschillende Kamerleden. Daarmee willen we hen herinneren aan de criteria waar goed beleid aan moet voldoen.