Wij zijn het zat dat er schaduwprofielen van ons allemaal gemaakt worden en we online als koeien verhandeld worden. De Autoriteit Persoonsgegevens zou dat tegen moeten gaan, maar doet dat niet. Daarom start een stichting nu een rechtszaak tegen twee van deze databoeren en wij steunen die zaak. We hebben gevraagd of Janneke Slöetjes namens deze Stichting The Privacy Collective een gastblog voor ons wilde schrijven.

Veel mensen weten inmiddels dat er aan de diensten van platformen als Google en Facebook een privacy-onvriendelijk luchtje zit. Minder mensen zijn er van op de hoogte dat de handel in hun gegevens ook achter de schermen plaatsvindt, door bedrijven die jouw gegevens verkopen aan de hoogste bieder.

Hoe werkt deze verkoop?

Real time bidding systemen zijn online data veilingen waarop jouw gegevens 24/7 verhandeld worden. Als je een website met advertentieruimte bezoekt, vindt op de achtergrond een veiling plaats. Adverteerders die jou een product of dienst willen verkopen, bieden daar op jouw gegevens.

Het aanbod van informatie over jou en de veilingen zelf wordt verzorgd door datahandelaren. Twee van de grootste handelaren zijn softwaregiganten Salesforce en Oracle.

Om jou te kunnen veilen, verzamelen en analyseren Oracle en Salesforce enorme hoeveelheden gegevens en maken daar persoonlijke profielen van. Anders dan bijvoorbeeld Facebook zijn Oracle en Salesforce gespecialiseerd in het aanvullen van deze online profielen met informatie uit andere bronnen. Denk bijvoorbeeld aan offline aankopen, locatiegegevens, creditcardgegevens en info over het gebruik van sociale media. Zo ontstaat een digitale schaduwversie van jou.

Adverteerders bieden op specifieke profielen om hun producten aan te tonen. Ze betalen dus eerst voor het tonen van hun advertentie op de sites die jij bezoekt. Klik jij vervolgens op de advertentie, dan rinkelt de kassa bij Oracle en Salesforce nog een keer. En daar worden ze rijk van. Heel rijk. Zo behaalde het bedrijfsonderdeel van Salesforce dat zich deze praktijken bezighoudt in 2019 een omzet van bijna 1,9 miljard dollar.

Een pak vla weet ook niet wat ‘ie kost

Waarom dit weinig aandacht krijgt? In de eerste plaats omdat Oracle en Salesforce helemaal niet geïnteresseerd zijn om dit aan internetgebruikers uit te leggen. Een supermarkt vertelt een pak vla toch ook niet waarom en wanneer het verhandeld wordt en tegen welke prijs?

Op de veilingen in persoonsgegevens zijn de online profielen van gebruikers alleen het product. De klanten, dat zijn de adverteerders. En aan hen wordt wel uitgelegd wat ze allemaal met jouw gegevens kunnen. Uit een case study van Salesforce voor de verkoop van Kellogg's cornflakes:

“Using cloud-based and machine learning technology, [Salesforce] Audience Studio unifies people data across multiple screens and sources into a single view of the individual. The platform analyzes people’s signals — behavior, actions, engagement — to help deliver 1-to-1 experiences across every channel — desktop, mobile, social, and set-top TVs — in real time.”]

Eet smakelijk.

Wat kunnen we hier aan doen?

Europa en daarmee Nederland heeft de strengste privacywetgeving op aarde. De Autoriteit Persoonsgegevens moet deze wet handhaven maar hun tijd en budget is beperkt. Stichting The Privacy Collective heeft daarom een zaak aangespannen waarin ze bij de rechter schadevergoeding vordert. Het gaat om flinke bedragen: meer dan duizend euro per Nederlander waarvan de gegevens door Oracle en Salesforce verwerkt zijn.

Daarvoor moet de The Privacy Collective eerst bij de rechter bewijzen dat ze geschikt is om internetgebruikers te vertegenwoordigen

Bits of Freedom steunt deze zaak omdat hiermee echt een vuist kan worden gemaakt tegen deze praktijken. The Privacy Collective heeft ook jouw steun nodig: hoe meer individuele internetgebruikers dit steunen, des te groter de kans dat we gehoord worden en winnen.