Het ministerie van Justitie en Veiligheid lijkt vast te blijven houden aan het idee dat je encryptie wel een klein beetje kan verzwakken. En dat terwijl het parlement en een "monsterverbond" van organisaties in Nederland keer op keer de minister zegt: je kunt het wel willen, maar het kan niet.

Het rommelt al een langere tijd. Eind 2019 gooide minister Grapperhaus de knuppelGrapperhaus kent het beleid van zijn kabinet niet in het hoenderhok en zei het onmogelijke te willen. Hij stelde dat het gebruik van encryptie “belangrijk [is] voor de veilige communicatie tussen burger, bedrijf en overheid”. Tegelijkertijd zei hij ook dat het “domweg onmogelijkDe minister wil het onmogelijke moet zijn om encryptie te gebruiken voor de uitwisseling van beelden van seksueel misbruik van kinderen.” Dat kan, zo denkt de minister, door de politie toegang te geven tot de encryptiesleutels. Maar je kunt encryptie niet een klein beetje verzwakken, net zoals dat je ook niet een klein beetje zwanger kunt zijn.

Natuurlijk werden daarover vragen gesteld door de Tweede Kamer. En natuurlijk probeerde de minister het parlement gerustDe antwoorden van de minister zijn te vaag om gerustgesteld te zijn te stellen. Hij zou "streven naar een oplossing binnen de kaders van het kabinetsstandpunt." Dat standpunt is helder: "wettelijke beperkingen aan de ontwikkeling, de beschikbaarheid en de toepassing van encryptie zijn onwenselijk." Ook wij, en velen met ons, maakte ons zorgen. Daarom nodigden weIn gesprek met het ministerie: encryptie verzwakken is mensenlevens op het spel zetten onszelf uit voor een gesprek met de ambtenaren op dit dossier. Een goed gesprek, maar niet een gesprek dat ons helemaal geruststelde.

Dat wantrouwen bleek gezond verstand. In maart schreef de NOSNOS: Overheid werkt aan plan voor afzwakken encryptie opeens: "de overheid werkt nog steeds aan plannen om de beveiliging van chatberichten af te zwakken, zodat berichten van verdachten kunnen worden onderschept." Volgens de NOS zou het ministerie daarvoor "op een externe plek een soort extra digitale sleutel worden opgeslagen, waarmee de chats kunnen worden ontsleuteld" Maar, als de minister bedrijven dwingt om een achterdeur in te bouwen, maken criminelen daar vroeg of laat gebruik van. En daarmee brengt het ministerie de veiligheid van iedereen in gevaar, ook in Nederland.

Dat kon niet onbeantwoord blijven. Een "monsterverbond", zoals het Financieel Dagblad"Brede coaliteit protesteert tegen morrelen aan versleuteling van berichten" het noemde, riep het kabinet op om alle vormen van encryptie te stimuleren. En dus niet af te breken. Onder de ondertekenaarsLees hier de oproep aan het kabinet zijn organisaties die opkomen voor de belangen van consumenten en kinderen, vertegenwoordigers van journalisten en mediabedrijven, bedrijven die de digitale infrastructuur in Nederland beheren, experts in de beveiliging daarvan, mensenrechtenorganisaties en organisaties die onze onderwijsinstellingen voorzien van internet. Een uitzonderlijke coalitieOok Bits of Freedom riep het kabinet op encryptie te stimuleren, want opeens stond Bits of Freedom zij aan zij met traditionele tegenpolen zoals Google en Facebook. Het onderstreept het belang van de encryptie.

Een dag later stuurde de minister een brief naar de Tweede Kamer. Een brief uit het niets, dat zegt iets. In de briefDe brief van de minister aan de Tweede Kamer herhaalt de minister zijn ideeën: "we moeten een oplossing vinden die [alle] belangen tegelijkertijd waarborgt alsook in evenwicht brengt." En "om mogelijke misverstanden te voorkomen" zegt de minister van plan te zijn om in gesprek te gaan met vertegenwoordigers van het monsterverbond. In tussentijd zal dit (demissionaire) kabinet geen "onomkeerbare stappen" zetten. We wachten maar weer eens af.