De Europese wetgever wil bedrijven kunnen dwingen om ongericht mee te kijken met alle berichtjes die we versturen. Het doel is nobel: de bestrijding van seksueel misbruik van kinderen. Maar is het wetsvoorstel wel effectief? Sluiten de voorgestelde maatregelen wel aan op de beoogde doelen?

Briefing in Tweede Kamer

De strijd tegen seksueel misbruik van kinderen is ontzettend belangrijk. Juist hier kunnen we het ons niet veroorloven om fouten te makenDe voorgestelde maatregelen zijn desastreus voor vetrouwelijkheid op het internet. We moeten inzetten op maatregelen die bewezen effectief zijn. Contraproductieve regels moeten koste wat het kost voorkomen worden. Het is daarom belangrijk om het voorstel van de Europese Commissie kritisch tegen het licht te houden en ons af te vragen: hoe zou elk van die maatregelen eigenlijk moeten werken? En zijn die maatregelen wel effectief?

De Tweede Kamer spreekt op vanmiddagDetails van de technische briefing in de Tweede Kamer in een technische briefing met ambtenaren van het Ministerie van Justitie en Veiligheid. Zo'n briefing is bedoeld om een beter begrip te kunnen krijgen van het wetsvoorstel. Ambtenaren leggen uit hoe die maatregelen precies moeten gaan werken. Het gaat er in deze briefing dus niet over hoe wenselijk die maatregelen zijn. Het gaat ook niet over de manier waarop de afweging van de verschillende belangen gemaakt moet worden. Het gesprek gaat dus over "meekijken met alle berichtjes maakt het mogelijk om materiaal van seksueel kindermisbruik te blokkeren" en dus niet over "meekijken met alle berichtjes van hoofdzakelijk onschuldige mensen is een te grote inbreuk op onze vrijheid".

Complexiteit

Het voorstel van de Europese Commissie is bijzonder complex. Dat komt voor een deel door het onderwerp: iedereen vindt de strijd tegen seksueel kindermisbruik ontzettend belangrijk. Het wordt daardoor al snel een emotioneel debat waar de rationaliteit ver te zoeken is. Ook is het technisch complex. Voor een leek is het logisch dat een Meta of een KPN kan meelezen met alle berichtjes van hun gebruikers. Dat is soms echter helemaal niet mogelijk of alleen realiseerbaar tegen een hele hoge maatschappelijke prijs.

Door die complexiteit is het ook moeilijk om het wetsvoorstel van de Europese Commissie goed te doorgronden. En als je als Kamerlid toch al overvraagd wordt, is dat alleen maar nog lastiger. Daarom heeft Bits of Freedom de parlementsleden vorige week suggesties gestuurd voor vragen. Dat zijn vragen waarop een antwoord dringend nodig is alvorens je het voorstel echt goed kunt beoordelen.

Kritische vragen

Eén van die vragen is hoe ervoor gezorgd kan worden dat end-to-end encryptie niet ingeperkt gaat worden. Op grond van een van de artikelen in het voorstel kunnen aanbieders van diensten zoals WhatsApp of Signal gedwongen om materiaal van seksueel misbruik van kinderen te detecteren. Voor de veiligheid van de gebruikersHoe "client side device scanning" de doodsteek voor end-to-end encryptie is is de communicatie van deze diensten versleuteld met end-to-end encryptie. De essentie van die technologie: alleen de verzender en de beoogd ontvanger hebben toegang tot de inhoud van het bericht. De aanbieder heeft geen optie om mee te kijken met de inhoud. Zou zij daartoe gedwongen worden, zal zij haar systeem zodanig aanpassen dat de essentie van end-to-end encryptie ondermijnd wordt.

Eén van de andere vragen gaat over de betrouwbaarheid van de voorgestelde technologie. De wetgever wil daarmee onbekend materiaal van seksueel misbruik van kinderen en grooming detecteren. Bijvoorbeeld: de mate van betrouwbaarheid is belangrijk omdat in geval van false positives gebruikers ten onrechte van seksueel misbruik van kinderen worden beschuldigdTen onrechte beschuldigd van kindermisbruik, dat kan toch niet? én deze false positives een groot beslag leggen op de kostbare capaciteit van opsporingsdiensten. Voor zover bekend bestaat er geen onafhankelijk en wetenschappelijk verantwoord onderzoek naar de betrouwbaarheid en effectiviteit van de software die de Europese Commissie voor ogen heeft.

Volg de briefing

Je kunt het voorstel over de technische briefing in de Tweede Kamer door de ambtenaren van het Ministerie van Justitie en Veiligheid bijwonen, ook via een stream. Wil je niet alle nitty and gritty, dan kun je uiteraard ook ons op TwitterBits of Freedom op Twitter - met soms een live verslag van een parlementaire debat volgen.