Afgelopen week werd bekend dat het voor ambtenaren van de gemeente Amsterdam sinds april verboden is Telegram op hun werktelefoon te hebben. Het "verhoogde risico" op spionage en het gebruik van de app door criminelen worden als de belangrijkste redenen gegeven.

Een verhoogd risico op spionage. Zoals veel communicatie dat bij de AIVD vandaan komt, is het een beetje gissen naar de betekenis ervan. De AIVD geeft in een Kamerbrief aan dat mobiele telefoons inherent een spionagerisico vormen. En dat voor applicaties die beheerd worden in een land met een offensief cyberprogramma, het spionagerisico verhoogd is.

Rusland is een land met een offensief cyberprogramma, maar de Russische oprichter van Telegram heeft zichzelf en de Telegram-infrastructuur al jaren geleden uit Rusland getrokken. Dus waarom komt Telegram met een verhoogd risico? Tegen BNR zegt een woordvoerder van de Nederlandse Defensie Academie dat het "niet ondenkbaar [is] dat Rusland toegang heeft tot bepaalde gegevens. 'Je weet nooit waar de data heen gaan'." Weinig is natuurlijk ondenkbaar. Maar zou "niet ondenkbaar" gelijk moeten staan aan een verhoogd spionagerisico?

Een wethouder van gemeente Amsterdam geeft aan dat ook meespeelt dat Telegram een "vrijplaats [is] voor hackers, cybercriminelen en drugshandelaren". Een gemeenteraadslid uit Amsterdam riep eerder op voor een landelijk verbod op de app vanwege criminele activiteit. Is de voorspelling dat de criminaliteit afneemt als ambtenaren geen gebruik mogen maken van Telegram? Dat zou grappig zijn. Of is het zo dat ambtenaren die Telegram op hun werktelefoon hebben geïnstalleerd, via de app benaderd worden door criminelen?

Het verbieden van een hele communicatiedienst, wat de gemeenteraadslid voorstelt, is overigens best ongewoon. We kennen het eigenlijk vooral uit landen zoals, mmm, Rusland. Daar wordt sinds kort bijvoorbeeld de toegang tot Signal geblokkeerd.

Al met al moet ik constateren dat ik niet veel wijzer word van de verslaggeving en uitleg van de gemeente. Het enige lichtpuntje, de sole voice of reason, in dit hele verhaal is hoogleraar cybersecurity Michel van Eeten. Tegen de VolkskrantLees het artikel in de Volkskrant hier zegt hij dat de angst voor spionage logisch is. Niet vanwege de relatie tussen Telegram en Rusland, maar omdat Telegram berichten niet by default end-to-end versleutelt. De AIVD sluit zich daarbij aan en stimuleert het gebruik van encryptie. Oh neeDe AIVD wil encryptie WhatsApp en Telegram beperken.

Zucht.

Meld je aan voor onze nieuwsbrief

Dit artikel verscheen eerder als voorwoord van onze tweewekelijkse nieuwsbrief. Voortaan deze nieuwsbrief meteen in je inbox ontvangen? Schrijf je in via: