Onze overheid heeft ingrijpende middelen tot haar beschikking, met name in het veiligheidsdomein. Dat is een grote verantwoordelijkheid en dit vereist een betrouwbare overheid. En daarover maken wij ons soms grote zorgen. Ditmaal specifiek over de aanschaf van een Israëlisch spionagesysteem dat is verzwegen voor de Tweede Kamer.

Wat is er precies gebeurd?

Aanleiding van onze zorgen is een onderzoek van NRC. Lees hier het originele stuk bij NRC Daaruit blijkt dat Dilan Yesilgöz in haar rol als Minister van Justitie en Veiligheid en Dick Schoof als haar hoogste ambtenaar in het geniep een nieuw spionagesysteem aanschaften voor de Nederlandse politie. En met die aanschaf is op zijn zachtst gezegd nogal wat mis.

Zo is dit nieuwe tapsysteem van het Israëlische defensiebedrijf Cognyte. Dit bedrijf is omstreden omdat het in verband wordt gebracht met mensenrechtenschendingen en spionageschandelen. Al in 2016 wilde de Tweede Kamer niet langer met het bedrijf in zee, omdat er zorgen bestonden over misbruik van het toenmalige systeem voor spionage voor Israël. Dit bleek voor Yesilgöz en Schoof geen reden om de deal niet te sluiten, maar wel om de Kamer bewust verkeerd te informeren. Daar presenteerden zij de aankoop als een upgrade van het voormalige systeem, terwijl zij wisten dat het een nieuw systeem van een ander bedrijf betrof.

Aan wiens veiligheid is hier nu eigenlijk gewerkt?

Het verloop van de aanschaf van de tapsystemen is vrij frappant. De Tweede Kamer vond dat de politie niet langer met het oude systeem van hetzelfde bedrijf kon werken, omdat Nederlandse ambtenaren niet wisten hoe het systeem precies werkte en Nederland voor het technisch onderhoud van het systeem afhankelijk was van Israëlische hulp. Daarom werd een nieuw systeem gekocht van een ander Israëlisch defensiebedrijf. Dit bleek een miskoop omdat het systeem niet in staat bleek om standaarden waar te maken, zoals het beschermen van vertrouwelijke communicatie voor bijvoorbeeld journalisten of advocaten. De aankoop van dit nieuwe systeem zou deze miskoop moeten maskeren.

Eindstand: Nederland zit met onbetrouwbare tapsystemen, onbetrouwbare politici en een miljoenengeldstroom aan de Israëlische defensie-industrie. Aan wiens veiligheid is hier nu eigenlijk gewerkt?

We hate to say we told you so

Al voor het aantreden van Dick Schoof als premier van dit kabinet uitten wij onze zorgenDat deden we in dit artikel over de rechtsbescherming van burgers en over de rechtsstaat. Dick Schoof heeft namelijk een uitgebreid CV aan topfuncties in het veiligheidsdomein en is ons welbekend. Ook de vele manieren waarop hij de privacy van burgers schond, het naliet om op te komen voor de rechtsbescherming van burgers en de rechtsstaat met voeten trad, zijn ons niet ontgaan. We hadden liever geen gelijk gehad. Maar door zowel deze aanschaf als de onbetrouwbaarheid naar de Kamer toe worden onze zorgen bevestigd.