De afgelopen weken overwegen steeds meer mensen om WhatsApp in te ruilen voor Signal. De app wint snel aan populariteit en staat bovenaan in veel downloadlijsten. Maar wat zijn de belangrijkste verschillen tussen WhatsApp en Signal? En is overstappen een verstandige keuze op het gebied van privacy? We zetten alles op een rij.

 

Overeenkomsten

Zowel WhatsApp als Signal zijn berichtenapps waarmee gebruikers individueel of in groepen kunnen chatten, bellen en videobellen. Beide platformen maken gebruik van end-to-end encryptieLees hier wat encryptie is en waarom dat belangrijk is, waardoor alleen de verzender en ontvanger de berichten kunnen lezen. Interessant genoeg is Signal mede ontwikkeld door een van de oprichters van WhatsApp, die het bedrijf verliet nadat Meta (voorheen Facebook) het overnam.

Naast deze overeenkomsten, zijn er een aantal doorslaggevende verschillen tussen beide apps. We zetten ze voor je op een rijtje.

Big Tech

WhatsApp is eigendom van Meta, het technologiebedrijf van Mark Zuckerberg, waaronder ook Facebook en Instagram vallen. Meta behoort tot Big Tech, wat betekent dat het een van de paar extreem dominante techbedrijven is. De dominantie van die bedrijven leidt tot allerlei problemen, waaronder machtsconcentratieLees hier over de versmelting van politiek en Big Tech.

Big Tech wordt daarnaast gekenmerkt door hun verdienmodel. Meta verdient geld door gebruikers te volgen en gepersonaliseerde advertenties te tonen op basis van hun online gedrag. Signal daarentegen is een stichting en geen onderdeel van een Big Techbedrijf. De app draait op donaties en verdient niet aan tracking of advertenties.

Privacy en metadata

Privacy wordt op Signal beter beschermd dan om WhatsApp. WhatsApp verzamelt metadata, oftewel gegevens over hoe, wanneer en met wie je communiceert. Meta kan deze data combineren met gegevens van Facebook, Instagram en miljoenen andere websites via trackers en cookies. Dit stelt hen in staat een uitgebreid profiel van gebruikers op te bouwen en op basis daarvan gericht te adverteren en manipuleren. WhatsApp meent trouwens zelf dat die metadata niet gebruikt worden voor advertentiedoeleinden. Dat kunnen we niet voldoende controleren, maar het feit dat WhatsApp jouw metadata überhaupt verzamelt, is al genoeg inbreuk op je privacy om over te stappen naar een andere app.

Signal verzamelt daarentegen bijna geen metadata. Zelfs je profielinformatie wordt versleuteld, zodat de app hier geen toegang toe heeft. Dit maakt Signal een veel privacyvriendelijkere keuze.

Open source en transparantie

Signal is een open-source platform, wat betekent dat de broncode openbaar is en door iedereen gecontroleerd kan worden op bijvoorbeeld beveiligingsproblemen. Dit draagt bij aan de transparantie en veiligheid van de app. De code van WhatsApp is daarentegen gesloten, waardoor je niet "onder de motorkap" kunt kijken en bijvoorbeeld niet volledig kunt controleren hoe de app met gebruikersgegevens omgaat.

Is overstappen een goed idee?

Veel mensen overwegen de overstap naar Signal, en dat is begrijpelijk. De app biedt aanzienlijk betere privacybescherming dan WhatsApp. Toch zijn er enkele kanttekeningen bij een dergelijke overstap.

Allereerst is overstappen niet altijd eenvoudig. Niet iedereen uit je contactenlijst zal bereid zijn om mee te gaan naar Signal en er is geen directe koppeling tussen de twee apps. Hierdoor blijft WhatsApp voor velen een noodzakelijk communicatiekanaal.

Daarnaast speelt het risico dat als alle gebruikers wél zouden overstappen van WhatsApp naar Signal, deze app dezelfde monopoliepositie zou kunnen krijgen. Hoewel Signal privacyvriendelijker is, blijft het gevaarlijk als we als samenleving afhankelijk worden van één enkele app voor communicatie. Als die éne app een storing heeft, zitten we allemaal zonder communicatiekanaal. Maar ook als die éne app besluit om bepaald beleid door te voeren, zitten we daar allemaal aan vast, zoals dat nu ook het geval is met WhatsApp. Daarom pleiten wij al lang voor interoperabiliteit, een systeem waarin apps met elkaar kunnen communiceren: een gebruiker van app A kan dat een bericht sturen naar een gebruiker van app B.

Wij blijven ons inzetten voor een divers communicatielandschap, zodat we niet afhankelijk te hoeven zijn van één of een handjevol apps. Tot die tijd raden we je aan om na te gaan welke app het beste bij je past.