Het is zeker belangrijk dat ouders en kinderen ondersteund worden bij online opvoeding, schreef Lotje in een opinie in Het Parool. Maar een harde minimumleeftijd van 15 jaar is geen goed idee.

Afgelopen week stemde de Tweede Kamer in met een motie over het beschermen van jongeren op sociale media. In de motie wordt het kabinet onder andere gevraagd om een leeftijdsnorm, ofwel een advies voor ouders en kinderen over wanneer bepaalde sociale media voor kinderen geschikt (genoeg) zijn. Daar hintte staatssecretaris Vincent Karremans (Jeugd, Preventie en Sport) afgelopen weken al op. Hij beloofde voor de zomer met een adviesleeftijd te komen voor sociale media.

Dat is een goede ontwikkeling. In de motie gaat het echter ook over een handhaafbare leeftijdsgrens voor sociale media. Daar is het kabinet, terecht, minder over te spreken.

De discussie over kinderen en sociale media houdt politiek en media al maanden bezig. Deskundigen benadrukken keer op keer dat ouders en kinderen behoefte hebben aan richtlijnen en ondersteuning bij online opvoeding. De meeste ouders van nu zijn zelf niet opgegroeid met sociale media en worstelen met hoe ze hun kinderen hierin moeten begeleiden.

Een wetenschappelijk onderbouwd advies vanuit de overheid kan helpen. Politici noemen vaak de grens van 15 jaar, maar waar die scheiding vandaan komt is onduidelijk. Vanaf welke leeftijd kinderen beter bestand zijn tegen de gevaren van sociale media, zal juist uit onderzoek moeten blijken. Het is waardevol om daarover duidelijkheid te scheppen. Op basis van een adviesleeftijd kunnen ouders en kinderen zelf geïnformeerde keuzes maken waarin het kind centraal staat.

Inbreuk op privacy niet proportioneel

We moeten echter oppassen met een harde, wettelijk afdwingbare leeftijdsgrens. Dat zou betekenen dat alle socialemediagebruikers hun leeftijd moeten verifiëren, bijvoorbeeld door een paspoort te tonen aan socialemediaplatformen of andere instanties. Die inbreuk op onze privacy is niet proportioneel, om maar niet te spreken van het gemak waarmee zo’n maatregel kan worden omzeild. Bovendien lopen we het risico dat kinderen, zodra ze de wettelijke leeftijd bereiken, in het diepe worden gegooid en terechtkomen in een gevaarlijke online omgeving.

Het is van groot belang dat er wordt opgetreden tegen de schadelijke effecten van Big Tech platformen. Een leeftijdsadvies kan ouders en kinderen helpen veilig en bewust door de online wereld te navigeren. Maar het is een pleister op de wond zolang de platformen zelf niet veranderen. We hebben structurele verbeteringen nodig, niet enkel symptoombestrijding. Op dit moment zijn sociale media vooral gericht op het maximaliseren van schermtijd via verslavende algoritmen en sluwe trucs. Die praktijken moeten op Europees niveau worden aangepakt, zodat sociale media veiliger worden voor zowel kinderen als volwassenen. Een leeftijdsadvies is een goede stap, maar het echte werk moet nog beginnen.