Vandaag werd bekend dat ING ambitieuze plannen heeft met jouw betaalgegevens. Volgens een directeur van de bank zit er een team van big data scientists klaar om jouw betaalgegevens te ontleden. Mag dat zomaar? Wij zetten de belangrijkste vragen op een rij. 

1. Mag ING dit doen?

Ja; de ING moet zich bij het gebruiken van jouw betaalgegevens aan de Wet bescherming persoonsgegevens houden. Die wet bepaalt dat de bank je gegevens alleen voor duidelijke doelen mag gebruiken en niet zomaar aan anderen mag verkopen. Ook moet de bank voor ieder doel een geldige basis hebben. Uit informatie van de bank blijkt dat ING je betaalgegevens alleen analyseert en je aanbiedingen doet als je daar toestemming voor geeft. Dat maakt het in principe legaal, tenminste als die toestemming duidelijk is en je genoeg informatie krijgt over wat er precies over je wordt geanalyseerd en hoe zich dat vertaalt in een aanbieding.

2. Maken we ons dan druk om niks?

Nee, dat ook weer niet. De precieze regels over gebruik van Big Data (het gebruik van grote bakken data om mensen te benaderen of voorspellingen te doen) zijn nog onduidelijk. In de eerste plaats omdat het koppelen en analyseren van gegevens ook ongunstige gevolgen voor burgers kan hebben. Kan een adverteerder bijvoorbeeld negatief selecteren bij ING (“stuur deze advertentie alleen naar mensen met een bovenmodaal inkomen/die nooit bij McDonalds pinnen/weinig bij de apotheek komen”)? Kunnen mensen voldoende overzien hoe hun gegevens worden gebruikt en wat voor ‘aanbieding’ dat oplevert? Zijn alle bedrijven zo braaf dat ze pas je gegevens analyseren als je toestemming geeft? Of draai je gewoon mee in de Big Data-molen en wordt je alleen benaderd na een ‘ja’ ? Weet je überhaupt nog wie er wat over je weet en wat die gegevens over je zeggen? Snappen bedrijven hun eigen algoritmes wel? Hoe weet je hoe een beslissing over je tot stand komt? En wat kun je er tegen doen? Is het ok dat je straks overal alleen aanbiedingen krijgt als je data over jezelf weggeeft?

3.  Dus wat nu?

Het wordt tijd dat politici zich serieus met dit onderwerp gaan bezighouden. Vooralsnog ziet Den Haag vooral de voordelen en kansen rondom Big Data. Voordelen voor het bedrijfsleven dus. Over privacy, discriminatie, voorzienbaarheid en informatie richting burgers wordt veel minder nagedacht. Daarom organiseert Bits of Freedom op 9 april aanstaande een (besloten, dat wel) workshop voor Kamerleden over big data, profilering en privacy. Uiteraard zullen we je op de hoogte houden van de inhoud.