Vandaag kwam de langverwachte uitspraak in de zaak ´burgers tegen Plasterk´. In deze zaak werd geëist dat onze geheime diensten niet langer informatie accepteren die andere diensten (zoals de NSA) hebben verzameld in strijd met onze burgerrechten. De rechter heeft helaas alle eisen afgewezen, maar heeft dat op onterechte gronden gedaan. Onze analyse:

Dat de NSA in strijd met onze burgerrechten informatie verzamelt, daar twijfelt ook de rechter nauwelijks aan. Maar volgens de rechter gaat het om de volgende vraag: mag Nederland die gegevens vervolgens ontvangen en gebruiken? Het antwoord is: ja, want Nederland houdt zich zelf wel aan de wet. En met het ontvangen is dus niet zoveel mis, zolang de gegevens maar ´goed´ gebruikt worden. Bovendien krijgen de diensten die gegevens ´in bulk´, waardoor niet goed beoordeeld kan worden of dat nou rechtmatig of onrechtmatig verzameld is. Tot slot is er volgens de rechter een onderscheid tussen gedragsgegevens en de inhoud van communicatie, waarbij het verzamelen van het eerste veel minder erg zou zijn.

Daar denken wij anders over: want alleen het verzamelen maakt al een inbreuk op onze grondrechten, zoals meerdere malen, ook door het Europese Hof is bevestigd. Dat het in bulk is, maakt het absoluut niet beter. En over het onderscheid tussen inhoud van communicatie en gedragsgegevens, daar gaan we nu niet nog meer woorden aan vuil maken.

Internettap
Nog erger vinden we de constatering dat ´ook ongerichte interceptie van kabelgebonden informatie´, ook wel bekend als de massale internettap, de voorzienbaarheidstoets van 8 EVRM kan doorstaan. Deze toets wil zoveel zeggen als: kon jij weten dat de AIVD al jouw verkeer zou opvangen? Dat antwoord is als de AIVD die bevoegdheid krijgt natuurlijk: ja. Maar dat maakt het niet beter.

Notificatie
De rechter vindt het niet nodig dat iedereen die slachtoffer is van surveillance genotificeerd wordt – sterker nog: hij acht dat schier onmogelijk. Wij niet – wij vinden dat de normaalste zaak van de wereld. Volgens de rechter kun jij prima naar de ombudsman of de rechter als je onterecht bent gesurveilleerd. Alleen jammer dat hij lijkt te vergeten dat jij er helemaal niet achter zult komen, zonder notificatie.

De eisers gaan – gelukkig – in beroep, dus laten we hopen dat de volgende rechters die zich hierover gaan buigen wijzer zullen zijn – desnoods tot in Europa.