Onlangs is ‘Crowdsuing’ gelanceerd, een nieuw initiatief dat rechtszaken wil financieren vanuit de ‘crowd’. In hun eerste zaak gaat het platform de strijd aan met de ABN AMRO bank. Ancilla Tilia gaat namens hen geld ophalen om te zorgen dat de bank privé gegevens niet commercieel mag gebruiken. Ook jij kan de actie ondersteunen!

Crowdsuing?
Onder de noemer ‘let’s fight fair’ probeert crowdsuing een nieuw platform te zijn dat een machtsongelijkheid in de rechtspraak tegen wil gaan. Burgers kunnen zich wapenen tegen grote bedrijven of organisaties: ze melden hun probleem aan het platform, juristen kijken of er een zaak is, en dan gaat men kijken of ze genoeg geld kunnen ophalen voor een rechtszaak. Bij de zaken speelt het maatschappelijk belang een grote rol. Vaak is het namelijk juist in dat soort zaken zo dat burgers of NGOs het onderspit moeten delven uit geldgebrek. Daarom kijkt Crowdsuing naar het bundelen van krachten van burgers.

ABN AMRO
In de eerste zaak van Crowdsuing gaat Ancilla Tilia achter ABN AMRO aan. Ze beschuldigt de bank van het gebruik van persoonsgegevens voor commerciële doeleinden in strijd met de wet. Uit een artikel van De Correspodent bleek dat enkele klanten van ABN AMRO aanbiedingen voor een event voor kinderen en voor producten voor kinderen kregen. Hoe wisten die aanbieders dat ze kinderen hadden? Er was kinderbijslag op hun rekening gestort.

Klinkt dat bekend? Dan klopt dat! In maart 2014 kondigde ING nog aan de klantgegevens te gaan gebruiken voor commerciële doeleinden. Omdat te zien is wat voor aankopen mensen doen en waar, zou het het makkelijker zijn om gericht te adverteren. Het mondde uit in een ware PR-nachtmerrie, waarna ING af zag van het plan. ABN AMRO gaf toen overigens ook aan voorlopig niet aan dat soort plannen te beginnen. Maar deed dat toen dus al wel.

De zaak
In de zaak voeren de verzoekers aan dat dit niet zomaar zonder toestemming van de klant mag. En dat is waar. De Wet bescherming persoonsgegevens stelt in artikel 8 dat de ondubbelzinnige toestemming van betrokkenen is vereist voor verwerking van hun persoonsgegevens. Als dat er niet is, zou een andere voorwaarde op kunnen gaan, zoals een wettelijk bevel, maar die zijn hier allemaal niet van toepassing. Daarnaast staat in de Gedragscode Verwerking Persoonsgegevens Financiële Instellingen, zoals Crowdsuing ook aangeeft, dat het banken niet is toegestaan persoonsgegevens te verwerken voor marketingdoeleinden voor niet-financiële producten van derde partijen.

Toen ING aankondigde gegevens te verwerken, spraken het ACM en diverse organisaties zich hier al tegen uit. Het CBP kondigde zelfs aan dat de wetgever moest ingrijpen. Het lijkt ons niet waarschijnlijk dat ze er opeens anders over denken.

Bovendien komt er zwaardere wetgeving aan, waaronder dit soort praktijken ook niet zouden worden toegestaan. De EU data beschermingsverordening verzwaart de eisen voor verwerking. Er moet echt ondubbelzinnige toestemming zijn, echt een wilsverklaring, en niet bijvoorbeeld ergens een vinkje. Er moet ook vaker om toestemming worden gevraagd: mensen kunnen bijvoorbeeld bezwaar maken als ze worden behandeld op grond van een profiel.

Het principe
Het zou dan ook goed zijn als de rechter de ‘crowd’ gelijk geeft. Niet alleen omdat hier de wet geschonden wordt, maar vooral ook vanuit principe. Banken verwerken zeer gevoelige gegevens. Burgers hebben een afhankelijke en veel zwakkere positie ten opzichte van banken. Dat banken daar gebruik van maken, daar vervolgens zelf van profiteren, en andere bedrijven daar ook van laten profiteren, is zorgelijk en zou niet moeten kunnen.

Wil je ze steunen? Dan kan jij ook doneren op de site van Crowdsuing.