Netneutraliteit: óók positieve discriminatie is slecht voor de vrijheid
- 11 februari 2015
Goed nieuws! KPN biedt goedkoper méér internet aan. Dit is direct het effect van hoe we netneutraliteit in Nederland geregeld hebben.
Positieve discriminatie en zero-rating zijn slecht voor de markt
Zero raten (ook wel gesponsorde data) is beleid van mobiele netwerkproviders en mobiele virtuele netwerkproviders om aan hun klanten geen geld te vragen voor het gebruik van data voor een specifieke dienst (zoals Facebook of YouTube). Zoals we al eerder aangaven is zero raten om meerdere redenen een slecht idee: je geeft specifieke diensten een voorsprong ten opzichte van hun concurrentie, en duwt gebruikers richting het gebruik van een bepaalde dienst en benadeelt anderen.
Met name in derde wereldlanden is dat link, omdat de markt daar nog in ontwikkeling is. Nu blijkt dat in bepaalde landen in Azië en Afrika het aantal Facebook gebruikers al groter is dan het aantal (open) internetters. Dat is slecht nieuws. Het vergroot het datamonopolie dat Facebook steeds meer heeft. Internet staat straks gelijk aan Facebookgebruik. Daarnaast is het in die landen slecht omdat het ook de mobiele markt onder druk zet: de grote mobiele operator die dit soort bundels kan aanbieden drukt zo gemakkelijk de concurrentie weg.
Veel van deze bezwaren gelden ook in Europa: dit soort plannen consolideren de macht van grote mobiele providers, en drukken internetgebruikers richting de bestaande monopolisten op de losse dienstenmarkt. Dat is niet alleen slecht voor de communicatievrijheid maar ook voor de innovatie want nieuwe bedrijven krijgen geen echte kans.
Een nieuwe markt zonder zero rating: KPN laat zien hoe het moet
In Nederland verbied de netneutraliteitbepaling expliciet prijsdiscriminatie. Dat verbod geldt in negatieve zin (internetaanbieders mogen niet gecombineerd met internettoegang bepaalde losse diensten duurder maken) en in positieve zin (internetaanbieders mogen niet gecombineerd met internettoegang losse diensten goedkoper aanbieden). Dat is goed voor de vrije informatie en innovatie.
Zoals bekend is Vodafone onlangs nog beboet voor soortgelijke praktijken in Nederland. Zij wilden de ‘HBO GO’ app aanbieden aan Vodafoneklanten zonder dat het van je datagebruik af ging in de eerste drie maanden.
Stel nou dat je de vorige paragrafen niet had gelezen. Dan kan je misschien denken: “so what? Mobiele aanbieders moeten zich toch met dit soort positieve marketing kunnen onderscheiden?” en dan heb je deels gelijk. Het mooie is dat KPN gelijk laat zien hoe dat dan wel kan. Zij gaan concurerren op al hun databundels en de prijs daarvoor. Het idee daarachter: dat je “zorgeloos” gebruik kan maken van internet via hun aansluiting . Natuurlijk is de redering daarachter dat je daarbij vooral naar hun internet-TV kijkt, maar dat neemt niet weg dat je databundel groter is en de prijs lager voor al je internet gebruik. Een goede zaak voor jou dus!
De EU weet nog niet wat ze wil met zero-rating
In de onderhandelingen over de Europese regels die netneutraliteit moeten regelen ligt het nog allemaal gevoelig. Niet verwonderlijk, omdat de grotere lidstaten grote telecombedrijven in hun nek voelen hijgen. In het meest recente compromisvoorstel tijdens de onderhandelingen is dit soort prijsdiscriminatie nog niet verboden, maar staat wel dat moet worden voorkomen dat op een concurrentieverstorende manier dit soort afspraken wordt gemaakt. Dat is voor ons nog niet genoeg dus hebben we met andere Europese burgerrechtenorganisaties weer een brief met voorstellen gestuurd. We hopen dat de Europese landen de voordelen van een verbod op zero-rating zien.