En nog een bewaarplicht gesloopt
Wat hebben Duitsland, Roemenië, Oostenrijk, Bulgarije, Tsjechië, Slovenië en Cyprus met elkaar gemeen? In elk van die landen oordeelde de rechter dat de nationale bewaarplicht van locatie- en communicatiegegevens in strijd is met de grondwet. En eerlijk gezegd, we zijn de tel kwijt. Goed mogelijk dat in bovenstaande lijstje een land vergeten is. Sinds gisteren kan in ieder geval ook België worden toegevoegd.
Keer op keer schieten rechters de bewaarplicht af. En elke keer maken we daar weer melding van. We zouden het onszelf een stuk makkelijker maken als we voor die blogs een sjabloon zouden maken.
| Land | [invullen] |
| Datum | [invullen] |
| Rechter | Constitutioneel Hof of andere rechter [*] |
| Vonnis | De rechters vonden het problematisch dat a) het langdurig bewaren van zeer gevoelige gegevens van iedereen niet proportioneel was, b) gegevens van onverdachte mensen langdurig werden opgeslagen, c) voor gegevens van beroepsmatige geheimhouders geen uitzondering bestond, d) er voor het gebruik van de bewaarde gegevens geen heldere en gelimiteerde doelen waren geformuleerd, e) er voor de toegang tot de bewaarde gegevens geen rechterlijke of onafhankelijke toetsing plaatsvond, f) de bewaartermijn niet beperkt waren tot het strikt noodzakelijke, g) de opslag van en de toegang tot de gegevens onvoldoende waarborgen kenden of h) [iets anders, te weten…]. [*] |
| Gevolg | Wet bewaarplicht is buiten werking gesteld. |
[*] = Doorhalen wat niet van toepassing is.
Het Belgische Constitutionele Hof vond de bewaarplicht in ieder geval buitenproprotioneel. Onze collega’s van de Liga voor Mensenrechten, die de zaak hadden aangespannen, vatte het arrest als volgt samen:
“Het Grondwettelijk Hof sluit zich aan bij het oordeel van het Europees Hof van Justitie dat algehele databewaring van alle verkeersgegevens betreffende vaste en mobiele telefonie, internettoegang, e-mail over het internet en internettelefonie niet in verhouding staat tot het wettelijk nagestreefde doel, zijnde het bestrijden van zware criminaliteit. Het bijhouden van alle verkeersgegevens van alle Belgische burgers, zonder onderscheid – zelfs van personen die onder het beroepsgeheim vallen, overschrijdt de grens van wat evenredig is. […] Bovendien bevat de wet niet voldoende garanties tegen misbruik van de ingewonnen data.”
We begrijpen dat onze minister van Veiligheid en Justitie, die een wetsvoorstel voor een nieuwe bewaarplicht in Nederland heeft aangekondigd, zich veilig waant: Nederland heeft geen Constitutioneel Hof. Toch zal de minister het daar niet mee redden, want zo’n nieuwe wet wordt vroeg of laat door andere rechters alsnog afgeschoten. Als niet in Nederland zelf, dan wel bij het Hof van Justitie van de Europese Unie.