Vandaag licht de NOS een stukje van de sluier op over de sleepnetplannen van Plasterk. Nu weten we dat het sleepnet nóg groter gaat zijn dan eerder al werd aangekondigd. De geheime diensten willen massaal en ongericht communicatie van onschuldige burgers op gaan zuigen.

Al sinds 2013 is een belangrijk onderwerp in het debat: wat is nou dat sleepnet en hoe groot is dat sleepnet nou? Het leidde in het parlement tot een woordenspelletje tussen minister Plasterk en de kamerleden. De kamerleden willen geen sleepnet en Plasterk besloot de woorden te veranderen. Zo was het niet ongericht, maar doelgerichte interceptie. Dat klonk anders, maar komt op hetzelfde neer, vreesden we.

Woordenspel blijkt een woordenspel
Het daadwerkelijke wetsvoorstel was er vaag over, op basis van de wet zelf kon er sprake zijn van een enorm sleepnet. De toelichting bij de wet was niet echt duidelijker. Wij waren daar dan ook érg kritisch over. De overheid moet immers duidelijk zijn over wat precies de plannen zijn en tot hoever die plannen reiken.

Voorbeelden sleepnet
Nu is er een beetje meer duidelijkheid en wat blijkt: het is een sleepnet – en wel een groot sleepnet. Uit de voorbeelden die de NOS aanhaalt, blijkt dat de wet nu al ruimer geïnterpreteerd wordt dan Plasterk aangaf. Denk aan het een jaar lang kunnen onderscheppen van alle communicatie die via KPN-hotspots in een stad. Als dat bijvoorbeeld Utrecht is tijdens de spits dan gaat dat over de communicatie van ontzettend veel mensen, inwoners van Utrecht en forensen.

Een ander voorbeeld is het onderscheppen van alle communicatie met een chatapp tussen een stad en een land. Stel dat dat WhatsApp is en stel dat het land Frankrijk is. De hoeveelheid onschuldige burgers wiens WhatsAppcommunicatie dan getapt wordt, is dan heel groot.

Daarnaast zijn al deze voorbeelden erop gericht om communicatie tussen stad A en land B te onderscheppen, maar het kan natuurlijk ook gaan om situaties waarbij alle WhatsAppgesprekken tussen Amsterdam en Rotterdam onderschept worden – de wet laat het toe en deze casussen laten zien dat we de wet ruim moeten uitleggen.

Tel daarbij op dat elke inzet één jaar mag duren, met mogelijke herhaling én dat er meerdere inzetten naast elkaar kunnen bestaan, dan blijkt wel dat er enorm veel communicatie van onschuldige burgers met deze sleepnetten worden binnengehaald.

Dit is niet wat Plasterk heeft toegezegd toen hij eerder over zijn plannen sprak. Wij weten het nu zeker: dit sleepnet moet er niet komen.