Het demissionaire kabinet heeft vandaag een concept-wetsvoorstel gepubliceerd dat de bijl zet aan het vrije en open internet. Volgens het Kabinet mogen providers zelf bepalen welke diensten of websites ze voor hun klanten blokkeren, mits ze klanten hierover informeren. Daarmee trekt het kabinet zich niets aan van de bezwaren van Bits of Freedom, en zet zij de deur open naar een internet waar je meer moet betalen als je meer websites wil bezoeken. Bits of Freedom roept het kabinet op om het wetsvoorstel te herzien.

In het concept wetsvoorstel (PDF) zouden providers de mogelijkheid krijgen om naar eigen inzicht diensten af te knijpen of volledig te blokkeren (art. 7.3). Providers zouden dit mogen doen bij te zware belasting van het netwerk (lid 4 sub c). Dat is voor Bits of Freedom onder omstandigheden gerechtvaardigd. Maar providers zouden dit ook mogen doen als ze hun concurrent dwars willen zitten – door bijvoorbeeld internettelefonie te blokkeren – of als ze extra geld willen vragen voor sites zoals YouTube (lid 4 sub b). Het enige wat het kabinet eist, is dat providers transparant zijn over het feit dat zij diensten en websites blokkeren.

In de toelichting bij het wetsvoorstel (PDF, Memorie van Toelichting, par. 1.6.1.3) schrijft het kabinet dat zij nog geen gebruik zal maken van de mogelijkheid om minimumkwaliteitseisen te stellen, waaraan alle providers moeten voldoen. Hoewel de regering van opvatting is “dat het onmogelijk maken of bewust vertragen van bepaald internetverkeer door de aanbieder om commerciële motieven ongewenst is”, zijn dit soort praktijken blijkbaar niet ongewenst genoeg om ze ook te verbieden. Het kabinet schrijft slechts dat de staatssecretaris met de internetproviders in overleg zal treden, om tot duidelijke afspraken te komen met betrekking tot het behoud van het open (neutrale) karakter van internet. Als dit “onverhoopt” niet mocht lukken, zal aanvullende wetgeving worden voorbereid.

Het kabinet maakt daarmee een gevaarlijke fout. Providers mag geen gelegenheid gegeven worden innovatieve diensten (internettelefonie) of websites (YouTube) te blokkeren. Dat is goed voor de innovatie, goed voor de concurrentie en goed voor sociale cohesie. Omdat commerciële ondernemingen altijd zullen neigen hun concurrenten te dwarsbomen en er talloze andere prikkels zijn om zich in te laten met het internetverkeer van hun gebruikers, moet dit essentiële principe voor de informatiesamenleving in een wet worden vastgelegd.

Gelukkig betreft het nu nog een concept-wetsvoorstel. Het is aan het volgende kabinet om hierover een knoop door te hakken, samen met de Kamer. Daarom is het relevant te kijken wat politieke partijen vinden. Op dit moment hebben zowel D66 als GroenLinks in hun verkiezingsprogramma’s opgenomen dat providers internetverkeer niet mogen blokkeren. Bits of Freedom zal campagne blijven voeren om andere politieke partijen tot hetzelfde standpunt te bewegen, en het voorstel zoals dat er nu ligt van tafel te krijgen.

Afbeelding gebaseerd op “Used to kill” van ViZZZual.com, uitgebracht onder een Creative Commons Attribution 2.0 Generic licentie.