Heb jij weleens een verzoek gedaan tot inzage van je gegevens bij een organisatie? Volgens de Nederlandse wet heb jij daar recht op. Sterker nog, als de gegevens verouderd zijn, niet meer kloppen of niet meer van belang zijn, kan je een verzoek doen tot verwijdering. In theorie een heldere wet. In de praktijk valt de naleving ervan echter ontzettend tegen.

Wat zijn jouw rechten?

In de Nederlandse wet staat vastgelegd dat jij het recht hebt jouw gegevens bij organisaties op te vragen en dat deze organisaties hier binnen vier weken op moeten reageren. Bovendien kan je een verzoek doen tot het verbeteren, aanvullen of verwijderen van bepaalde gegevens. Organisaties moeten hierop reageren en een mogelijke afwijzing duidelijk onderbouwen. Jouw digitale schaduw is waarschijnlijk ontzettend groot doordat vele organisaties informatie over jouw tot in den treure bewaren in hun databases. Jij wilt toch ook weten welke informatie organisaties over jou hebben, wat daarmee gebeurt en de mogelijkheid hebben die te laten verwijderen?

In de praktijk gebeurt het echter te vaak dat er niet op de verzoeken wordt ingegaan. De wet wordt door veel organisaties niet serieus genomen en de  meeste organisaties hebben geen systeem voor het verwijderen van data die na bepaalde tijd niet meer relevant is. Corien Prins bespreekt dit probleem in haar artikel Een recht op vergeten. Vergeet het maar?.

The right to be forgotten

Op Europees niveau is er een discussie gaande over een wet die nog veel verder gaat dan de Nederlandse wet. Eurocommissaris Viviane Reding pleit voor the right to be forgotten. Het recht om vergeten te worden stoelt op het idee dat gebruikers controle zouden moeten krijgen over hun eigen data en het recht zouden moeten hebben die data te verwijderen. Het verschil met het Nederlandse recht op verwijdering is dat de controle veel meer in jouw handen zal komen. Je krijgt dan namelijk ook het recht data te laten verwijderen die wel relevant is voor de organisatie in tegenstelling tot alleen verouderde of anderszins irrelevante data.

The right to be forgotten is in theorie een heel mooi idee. De praktische uitwerking blijft alleen onduidelijk. De naleving van de huidige Nederlandse wet is al enorm problematisch en roept daarom vraagtekens op over het nut van een dergelijke nieuwe, veel verder reikende, wet als er in de praktijk maar weinig van terecht komt.

Zorg er eerst voor dat de bestaande wet nageleefd worden, maar hoe? Jij kunt in elk geval je steentje bijdragen door een inzageverzoek bij een organisatie in te dienen. Dit kan bijvoorbeeld met behulp van PIM, de Privacy Inzage Machine van Bits of Freedom. Hoe meer mensen hun gegevens opvragen namelijk, hoe meer aandacht hiervoor zal komen bij organisaties. Heb jij al eens je gegevens opgevraagd bij een organisatie? En zo ja, heb je op basis daarvan ook een verzoek tot verwijdering ingediend? Wij zijn erg benieuwd naar je ervaringen hiermee! Wij hopen dat hoe meer mensen een verzoek tot inzage indienen, hoe meer aandacht er is voor problemen rondom deze wet. Wellicht met betere naleving tot gevolg.