Op grond van Europese regels is ook Duitsland verplicht de bewaarplicht op te nemen in nationale wetgeving. Dat was al eens gebeurd, maar het Duitse Constitutionele Hof vond die implementatie ongrondwettig. Duitsland heeft hierdoor nu geen bewaarplicht. De Europese Commissie dreigt Duitsland nu voor de rechter te slepen en een boete te geven. Daarom heeft de Duitse regering een nieuw wetsvoorstel gemaakt. Kan dat voorstel wel door de beugel?

In het nieuwe wetsvoorstel worden internetaanbieders verplicht om gedurende zeven dagen bij te houden aan welke gebruiker een IP-adres is toegewezen. Gegevens over het daadwerkelijke gebruik van de telefoon- en de internetverbinding (wie belt waar, wanneer, hoe lang en met wie) moeten worden bewaard als de politie daar om vraagt. Het gaat dan om de gegevens die de aanbieder op dat moment opgeslagen heeft. Zo’n vordering kan maximaal twee maanden geldig zijn. Gegevens die gegenereerd gaan worden kunnen onder de bestaande wetgeving al gevorderd worden.

Of Duitsland daarmee onder de druk van de Europese Commissie uitkomt, is twijfelachtig. Maar duidelijk is wel dat het zeven dagen lang vastleggen van gegevens over ieders IP-adres nog altijd een inbreuk op de privacy is. Duitse internetgebruikers kunnen er niet op vertrouwen anoniem te communiceren, omdat elk gesprek of bericht te herleiden is. De Duitse regering rechtvaardigt dat met – jawel – de bestrijding van afbeeldingen van seksueel misbruik van kinderen. En dat is jammer, want dat is echt te belangrijk om met niet-effectieve maatregelen proberen tegen te gaan.

Officiële Duitse cijfers tonen aan dat minder dan drie procent van de opsporingsonderzoeken op internet betrekking heeft op de verspreiding van afbeeldingen van seksueel misbruik van kinderen. Zonder de bewaarplicht wist de Duitse politie al bijzonder veel van die zaken op te lossen (80% in 2008). Toen in 2009 de bewaarplicht in Duitsland werd aangenomen, daalde het oplossingspercentage zelfs licht naar 76%. Als die nog veel ruimere bewaarplicht niet helpt, waarom zou deze dan wel effectief zijn?

We hebben het al eens eerder benadrukt: zolang niet bewezen is dat de grootschalige inbreuk op onze privacy en communicatievrijheid noodzakelijk is, kan van een bewaarplicht geen sprake zijn. De Europese Commissie moet de bewaarplicht terugdraaien, in plaats van Duitsland op te jagen.

Update 4 mei 2012. De beschrijving van de gegevens die bewaard kunnen worden op grond van het nieuwe wetsvoorstel is iets verduidelijkt.