Afgelopen vrijdag presenteerde de Partij van de Arbeid haar concept-verkiezingsprogramma. Internetvrijheid komt op verschillende plaatsen in het programma terug, maar er is ruimte voor verbetering. Sommige punten kunnen beter worden uitgewerkt en op andere gebieden zijn aanvullingen nodig. Onze amendementen lees je hieronder. Help ons door deze amendementen in te dienen!

Voor de paragraaf ‘Digitale vrijheid en privacy’ (p. 37) worden de volgende nieuwe punten en wijzigingen voorgesteld.

Nieuw punt: amendement om het communicatiegeheim van burgers te beschermen

De Grondwet wordt aangepast om alle vormen van communicatie tussen burgers te beschermen. Ook e-mail, directe berichten via social media, internettelefonie en andere vormen van communicatie vallen onder het brief- en telefoongeheim, evenals verkeersgegevens en opgeslagen communicatie. Communicatie tussen burgers wordt alleen onderschept in het geval van een concrete verdenking, als dat noodzakelijk is en na toetsing door de rechter.

Toelichting: De Grondwet beschermt nu nog alleen het ‘brief, telefoon- en telegraafgeheim’ terwijl er inmiddels talloze nieuwe communicatievormen zijn die ook bescherming verdienen. E-mail valt bijvoorbeeld niet onder het briefgeheim, net zoals berichten die worden uitgewisseld via Facebook of Twitter. Dat moet anders. Het nieuwe communicatiegeheim moet alle vormen van communicatie tussen burgers beschermen, en ook communicatie tussen groepen, dus conversaties met meerdere mensen tegelijk, omvatten. Ook opgeslagen communicatie en verkeersgegevens verdienen bescherming.

Nieuw punt: amendement om de bewaarplicht af te schaffen

De Europese bewaarplicht telecommunicatiegegevens verplicht telefonie- en internetaanbieders om tot twee jaar lang op te slaan waar burgers zich bevonden en wie er met wie contact heeft gehad. Daarmee wordt inbreuk gemaakt op de privacy en communicatie van miljoenen Nederlanders. Deze regel maakt Nederland niet veiliger, en moet daarom zo snel mogelijk in Nederland en in de rest van Europa worden afgeschaft. 

Toelichting: de Partij van de Arbeid moet zich inzetten voor de afschaffing van deze Europese regel. De bewaarplicht maakt inbreuk op de rechten van bijna alle Nederlanders en er is geen enkele aanwijzing dat dit de veiligheid van Nederland ten goede komt.

Wijzigingen. Vier van de zes punten uit de paragraaf ‘digitale vrijheid en privacy’ worden als volgt gewijzigd:

Toevoeging aan punt 1

Nieuwe wet- en regelgeving die inbreuk maakt op grondrechten, zoals het recht op privacy, moet vooraf worden gegaan door een impact assessment, waarbij noodzaak, effectiviteit, proportionaliteit en subsidiariteit van de nieuwe regels worden beoordeeld.  Dergelijke wet- en regelgeving geldt verder slechts voor een in de tijd beperkte periode en wordt voor het verstrijken van deze periode geëvalueerd. Regels waarvan de blijvende noodzaak of effectiviteit niet is aangetoond worden niet voortgezet. Ook bestaande regels worden aan een grondig onderzoek onderworpen.

Toelichting: privacy is een grondrecht en verdient daarom sterke bescherming. En die bescherming moeten we aan alle grondrechten toekennen. Daarom moeten nieuwe wetten en regels die inbreuk maken op grondrechten van burgers kritisch onder de loep genomen worden voordat ze worden ingevoerd. Door eerst een impact assessment uit te voeren en nieuwe regels na een proefperiode te evalueren, voorkomen we dat er op grote schaal onnodig inbreuk op grondrechten van burgers wordt gemaakt. Uiteraard is het van belang dat niet alleen nieuwe, maar ook bestaande regels op deze manier worden getoetst.

Toevoeging aan punt 2

Het College Bescherming Persoonsgegevens brengt voorafgaand aan de inwerkingtreding van wet- en regelgeving die impact heeft op de privacy van burgers advies uit over de privacy-implicaties van deze wetten en regels.

Toelichting: dit punt is uitgebreid om duidelijker te maken dat het hier om een voorafgaand advies gaat, en niet een advies dat wordt opgesteld nadat inbreukmakende regels al in werking getreden zijn.

Toevoeging aan punt 4

Mensen moeten meer inzicht krijgen in wat ze online delen en meer controle krijgen over het gebruik van gegevens die ze online achterlaten. Bedrijven mogen gegevens van internetgebruikers alleen gebruiken na toestemming en duidelijke informatie.

Toelichting: door deze bepaling aan te passen wordt duidelijk dat de Partij van de Arbeid zich inzet voor meer controle van burgers over het gebruik van hun gegevens. Een belangrijk uitgangspunt daarbij is dat gegevens die voor een bepaald doel verzameld worden, niet zo maar verder mogen worden gebruikt voor andere doelen of door andere bedrijven.

Toevoeging aan punt 6

Digitaal veiligheidsbeleid mag geen vals gevoel van veiligheid geven, maar moet op basis van dreigings- en risicoanalyses vormgegeven worden. Grondrechten van burgers worden hierbij gerespecteerd.

Toelichting: de verwijzing naar grondrechten van burgers is opgenomen om beter tot uitdrukking te brengen dat grondrechten moeten worden meegenomen bij het opstellen van digitaal veiligheidsbeleid.

Voor de paragraaf ‘mediabeleid en internetbeleid” (p. 67) wordt de volgende wijziging voorgesteld:

Toevoeging aan punt 4

De PvdA wil het internet vrijhouden. Daarom stemden we ook tegen het ACTA-verdrag. We gaan we ons inspannen voor een moderner auteursrecht. Het sluit niet meer aan bij de gedigitaliseerde maatschappij. Repressieve maatregelen tegen burgers zijn geen oplossing. Geen downloadverbod, maar onderzoek naar nieuwe betaal- en distributiemodellen voor artiesten. Het stimuleren van cultuur gaat boven het vervolgen van gewone mensen. Het blokkeren van websites hoort daar dus niet bij. Alle legale informatie op het internet moet voor alle Nederlanders toegankelijk blijven. Dat betekent dat websites niet kunnen worden gedwongen om informatie zonder rechterlijke toetsing te verwijderen. Permanente voorafgaande controle van of filtering van informatie op het internet is ontoelaatbaar.

Toelichting: een open en vrij internet houdt in dat alle legale informatie vrij toegankelijk is voor alle Nederlanders. Dat betekent dat informatie niet vooraf mag worden gecontroleerd, gefilterd of geblokkeerd. Informatie mag alleen verwijderd worden als een rechter geoordeeld daarover geoordeeld heeft.

Procedure: Amendementen kunnen tot en met maandag 18 juni worden ingediend via de online amendeertool van de PvdA. Deze tool kun je bereiken door in te loggen op mijn.pvda.nl. Voor meer informatie kun je een e-mail sturen aan janneke.sloetjes@bof.nl.

Update (14 juni): de amendementen zijn ingediend door Pim Bliek van de Afdeling Zeevang. Mede-indieners kunnen contact met hem opnemen via de online amendeertool.