Uit onderzoek van het Instituut voor Informatierecht (IVIR) blijkt dat downloaders uit illegale bron meer legaal consumeren, zoals het betaald downloaden en streamen van muziek, films, televisieseries, games en boeken. Het downloaden uit illegale bron gaat hand in hand met consumptie uit legale bron, bezoek van concerten en bioscoop en de aanschaf van afgeleide producten. Het aantal downloaders dat muziek uit illegale bron downloadt is gedaald en nu kleiner dan de groep die juist meer is gaan downloaden uit legale bron. Er is dus een verschuiving te zien van de illegale bron naar het legale aanbod. Voor films en series is dit echter precies andersom. Hoe kan het dat internetters die muziek luisteren steeds vaker legaal consumeren, maar internetters die films en series kijken steeds vaker naar de illegale bron grijpen? Wij bestudeerden het onderzoek voor je.

Meer ‘illegaal’ downloaden betekent meer legaal consumeren

Eerdere onderzoeken uit Noorwegen, Canada, de Verenigde Staten en Duitsland maakten al duidelijk dat mensen die uit illegale bron downloaden meer geld uitgeven aan muziek dan niet-downloaders. Nu blijkt ook uit Nederlands onderzoek dat wie actief bezig is met muziek, films en series, games of boeken, meer downloadt uit illegale bron, maar ook meer legaal consumeert en meer afgeleide producten afneemt. Uit het onderzoek van het IVIR zijn vier belangrijke conclusies te trekken:

• Internetters die downloaden uit illegale bron geven eerder hun geld uit via legale kanalen en aan concert- en bioscoopkaartjes.
• Internetters luisteren steeds vaker online naar muziek uit legale bron, al blijft het bekijken van films en series achter.
• De afgelopen vier jaar is het aantal mensen dat muziek downloadt uit illegale bron gedaald, terwijl dat aantal bij films, series en games gelijk is gebleven.
• Handhaving lijkt nauwelijks invloed te hebben op internetgedrag. Er is namelijk weinig verschil tussen handhaving van rechten op muziek en rechten op films en series. Het verschil tussen de online groei van de muzieksector en de stilstand bij films en series wordt daar dus niet door verklaard. Wel wordt duidelijk dat de ontwikkeling van legale alternatieven invloed heeft op de hoeveelheid mensen die muziek downloaden uit illegale bron.

Handhaving nauwelijks effect

Volgens het onderzoek lijkt handhaving geen verklaring voor de groei van legaal downloaden van online muziek en de stilstand van films, games en series. Handhaving is dus geen effectieve oplossing om mensen te laten stoppen met het downloaden uit illegale bron. Deze conclusie hebben we al vaker getrokken en daarbij gewezen op andere verdienmodellen waarbij internetvrijheid tevens gewaarborgd wordt. Toch blijft BREIN haar uiterste best doen om een van de vele illegale bronnen ontoegankelijk te maken, maar vooralsnog zonder overtuigend resultaat. Het blokkeren van filesharing-site The Pirate Bay heeft namelijk nauwelijks effect op het gedrag van internetgebruikers. Het onderzoek geeft aan dat het overgrote deel van de internetabonnees überhaupt al niet download uit illegale bron. Door het censureren van The Pirate Bay is bovendien slechts 5,5% van de gebruikers minder gaan downloaden of daarmee gestopt.

Toegankelijk en legaal aanbod

Het blijkt dat fans van muziek, films, games en series op toegankelijke manieren aan materiaal willen komen en dat graag legaal willen doen. Een aannemelijke verklaring voor de resultaten is dat liefhebbers van muziek, films, games en series graag willen consumeren, willen uitproberen en willen ontdekken. Een eenvoudige en handige manier om dit te doen is door middel van file-sharing. Voor deze enthousiastelingen is file-sharing meestal aanvullend op hun legale gebruik. Over het verband tussen het downloaden uit illegale bron en het daarmee stijgende legale gebruik vertelt IVIR-onderzoeker Joost Poort het volgende:

“De samenhang valt op als een waarschuwing voor de industrie niet te vervreemden van hun belangrijkste klanten door het criminaliseren van hun gedrag. Mijn motto is: klaag uw klanten niet aan, maar verleid ze.”  – vrij vertaald uit een Engels interview.

Voor muziek bestaat al een groot legaal aanbod met veelgebruikte nieuwe businessmodellen (zoals iTunes en Spotify). Het betaalde legale aanbod van films in Nederland doet volgens het onderzoek hier niet aan onder qua technische kwaliteit, beschikbaarheid en prijs. Maar toch zien we nog geen toegankelijke en gebruiksvriendelijke nieuwe businessmodellen. BREIN helpt ons verder op het legale pad door een lijst van vrij onbekende aanbieders op haar site te publiceren. Voor series gaat het karige aanbod in de lijst echter niet verder dan drie websites die herhalingen van de Nederlandse televisie aanbieden. Het is dus geen verrassing dat enthousiastelingen hun heil elders moeten zoeken. Nieuwe businessmodellen die zijn toegesneden op de wensen van de digitale consument blijven tot nog toe uit.

Zijn jullie het eens met de conclusies uit het onderzoek? En wat zijn jullie ervaringen met het legale aanbod in Nederland?