Het is niets nieuws: de publieke sector biedt steeds meer online diensten aan. Een afspraak maken bij de dokter, een wijziging van je woonsituatie doorgeven aan de gemeente, het schoolrapport van je kinderen bekijken: het gebeurt allemaal online. Maar wie kijken er allemaal mee op de websites van publieke organisaties? Uit recent onderzoek van Bits of Freedom blijkt dat Google op ontzettend veel websites van de Nederlandse publieke sector persoonsgegevens in handen krijgt.

In totaal zijn 32.843 websites van de overheid, de zorg en het onderwijs onder de loep genomen. Daaruit blijkt: bijna de helft van de overheidswebsites maakt gebruik van Google diensten, oftewel: op die websites wordt meteen contact gemaakt met Google als je de site bezoekt. "De diensten van Google - denk aan Google Maps, Google Forms en Google Analytics - zijn gratis en gemakkelijk in te zetten door de ontwikkelaars van websites," vertelt dr. Joran van Apeldoorn, onderzoeker bij Bits of Freedom. "Maar ze maken vervolgens wél een heftige inbreuk op jouw privacy door allerlei informatie naar Google door te sturen."

De situatie is nog verontrustender in de zorg en in het onderwijs: daar wordt Google op respectievelijk 83% en 90% van de onderzochte websites geïnformeerd over je bezoek. "Opvallend is dat hoe groter de speler in de zorg is, hoe groter de kans op Google-trackers, terwijl juist grote spelers beter zouden moeten weten," aldus Van Apeldoorn. "Deze ontwikkeling is zorgelijk. Als Bits of Freedom blijven we benadrukken dat privacy een van onze belangrijkste mensenrechten is en dus beschermd moet worden. Zeker als het gaat om gevoelige gegevens, zoals welke ziekte je opzocht op de website van je huisarts of apotheek. In een oogwenk ontvangt Google nu intieme gegevens die ze vervolgens gebruiken om je advertenties voor te schotelen. Dit kan je ontzettend kwetsbaar maken en verstrekkende gevolgen hebben."

Als het aan de mensenrechtenorganisatie op het gebied van digitale rechten ligt, zou men juist in de publieke sector het goede voorbeeld moeten geven en privacyvriendelijke alternatieven moeten bieden. Het onderzoek roept dan ook op tot een herevaluatie van tools en diensten die worden ingezet door websites van de overheid, de gezondheidszorg en het onderwijs. Daarbij moet worden gepleit voor oplossingen die privacy vooropstellen. De staatssecretaris Digitalisering heeft afgelopen najaar al de wens uitgesproken om tracking van overheidswebsites te halen. Van Apeldoorn: "Als het aan ons ligt, onderneemt de regering ook actie in andere sectoren. De overheid moet inzetten op de ontwikkeling van breed beschikbare alternatieven voor Big Tech."

-----

Noot voor de redactie, niet voor publicatie:

Wilt u meer informatie over het onderzoek naar Google tracking op websites van de overheid, gezondheidszorg en het onderwijs? Hier vindt u het onderzoeksrapport. U kunt ook direct contact opnemen met Joran van Apeldoorn, via joran@bitsoffreedom.nl.

Over Bits of Freedom TECH
Bovenstaand onderzoek is onderdeel van Bits of Freedom TECH. Onder deze naam voert Bits of Freedom technisch onderzoek uit om digitaal onrecht aan het licht te brengen en aan te pakken. Dit gebeurt samen met belangenorganisaties en activisten, die zelf niet altijd de kennis in huis hebben om technische systemen te doorgronden en — waar nodig — aan te pakken. Meer weten? https://tech.bitsoffreedom.nl/