Demissionair ministers De Jonge en Grapperhaus winnen prijs voor grootste privacyschender
Demissionair minister Grapperhaus (J&V) en demissionair minister De Jonge (VWS) zijn de winnaars van de Big Brother Awards. Dat maakt digitale burgerrechtenorganisatie Bits of Freedom vandaag bekend. De Expertprijs, uitgereikt door een vakjury, is dit jaar een oeuvreprijs, voor een hele rits aan misstappen die het ministerie van Justitie en Veiligheid heeft begaan. Minister de Jonge heeft de meeste stemmen gekregen voor de Publieksprijs, vanwege de slecht doordachte invoering van Coronatoegangsbewijzen.
Evelyn Austin, directeur van Bits of Freedom licht toe: "Het komt niet vaak voor dat we een lifetime achievement award uitreiken, maar dit ministerie heeft het zo bont gemaakt dat wij en onze vakjury eigenlijk geen andere optie zagen. Zo maakt demissionair minister Ferdinand Grapperhaus van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) stiekem een nieuwe geheime dienst, overtreedt de politie onder zijn toezicht keer op keer de wet en lijkt onze minister voor Rechtsbescherming compleet spoorloos te zijn."
Demissionair minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, Hugo de Jonge, wint met een ruime meerderheid voor de manier waarop zijn ministerie de coronatoegangsbewijzen invoert. Austin: "Het invoeren van coronatoegangsbewijzen is een inbreuk op onze grondrechten, waaronder het recht op privacy. Als je grondrechten wilt inperken, moet je goed kunnen onderbouwen waarom dat nodig is, én de inbreuk voorzien van waarborgen, zoals duidelijkheid over de voorwaarden en tijdelijkheid. Dat heeft de minister nog onvoldoende gedaan.” Vorige week werd bekend dat de invoering van het 2G-coronatoegangsbewijs door het kabinet wordt uitgesteld. De extra tijd wordt onder meer gebruikt voor meer onderbouwing. Daar is Bits of Freedom blij mee.
Het komt niet vaak voor dat we een lifetime achievement award uitreiken, maar dit ministerie heeft het zo bont gemaakt dat wij en onze vakjury eigenlijk geen andere optie zagen
Felipe Rodriguez Award
Gisteren reikte Bits of Freedom al de Felipe Rodriguez Award uit aan mensenrechtenadvocaat Nani Jansen Reventlow. Als oprichter van Digital Freedom Fund laat ze zien hoe rechtsmiddelen ingezet kunnen worden voor een betere wereld. Ook heeft zij zich de afgelopen jaren hard gemaakt voor een meer inclusieve digitale burgerrechtenveld.
Uitreiking
De prijzen zijn dit jaar vanwege de coronamaatregelen niet tijdens het traditionele Big Brother Awards-gala uitgereikt. De expertprijs is persoonlijk aan minister Grapperhaus overhandigd, minister De Jonge heeft de Publieksprijs niet in ontvangst genomen.
Achtergrond
Leden expertjury
- Naomi Appelman
Naomi is mede-oprichter van het Racism and Technology Centre, dat zich inzet om inzicht te krijgen in hoe racisme zich manifesteert in technologie. Daarnaast is ze onderzoeker bij het Instituut voor Informatierecht van de Universiteit van Amsterdam. - Maxim Februari
Maxim Februari is schrijver en rechtsfilosoof. Hij is geïnteresseerd in de invloed van technologie op recht, politiek en bestuur. Hij schrijft romans, essays en een wekelijkse column op de opiniepagina van NRC Handelsblad. - Jerry Afriyie
Jerry Affryie is mensenrechtenactivist, voorman van de actiegroep Kick Out Zwarte Piet en een van de oprichters van de Stichting Soul Rebel Movement. Hij is dichter, en geeft lezingen, optredens en gastlessen voor de Stichting 'Nederland Wordt Beter'. - Merel Koning
Merel Koning is senior beleidsmedewerker mensenrechten en technologie bij Amnesty Nederland. Hiervoor was zij wetenschapper en adviseur op het gebied van gegevensbescherming, mensenrechten en technologie. - Frederik Zuiderveen Borgesius
Frederik Zuiderveen Borgesius is hoogleraar ICT en recht aan de Radboud Universiteit. Hij is verbonden aan de Digital Security Group van het iCIS Institute for Computing and Information Sciences, en aan iHub, de Interdisciplinary Hub for Security, Privacy and Data Governance. - Eva Krikken
Eva Krikken is ethica en deed bij Bits of Freedom onderzoek naar de waarden die centraal gesteld worden binnen het Living Lab bij de Johan Cruijff Arena in Amsterdam, de 'Digitale Perimeter'.