Deze week vieren we met Nadia de vijfde verjaardag van de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG). Evelyn dook in de wereld van KSK-ceremonies en we bellen met Fatima Aarbaj over haar kijk op de naleving van de privacyregels bij gemeentes.

De Bits of Freedom podcast is elke twee weken gevuld met een breed scala aan internetgerelateerde onderwerpen. Je maakt kennis met het Bits of Freedom Team en we nemen je mee op ontdekkingstocht over het wereldwijde web. Van internetprivacy tot cyberkunst, van netwerkkabels tot wetgeving voor de grijpgrage techbedrijven. Alles over het internet, van jouw favoriete NGO.

Evelyn over sleutel-ceremonies

Evelyn stapte in een wereld waar ceremonies met 14 mensen met 14 sleutels voor twee geheime kluizen aan de oost- en westkust van Amerika de hoofdrol spelen. Is het een nieuwe avonturenfilmGeen film, wel een YouTube filmpje over dit onderwerp.? Nee, Evelyn ontdekte de KSK-ceremoniesMeer over deze ceremonies lees je hier., de ultieme beschermingsbarrière om jouw internet veilig en betrouwbaar te houden. Ze legt uit dat tijdens deze ceremonies allerlei handelingen worden uitgevoerd om de beveiliging en integriteit van het Domain Name System (DNS) te waarborgen.

De AVG: yay of nee

Vijf jaar geleden trad de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) in werking, en vandaag vieren we deze belangrijke mijlpaal. De AVG is een Europese wet die is ontworpen om de privacy van individuen te beschermen en de manier waarop persoonsgegevens worden verwerkt te reguleren. Het bracht nogal wat veranderingen teweeg in de manier waarop organisaties met persoonlijke gegevens omgaan.

De AVG heeft als doel mensen meer controle en zeggenschap te geven over hun persoonsgegevens. Het recht op privacy is een essentieel mensenrecht, en de AVG beoogt de balans te herstellen tussen burgers en overheden, en tussen consumenten en bedrijven. Organisaties moeten transparant zijn over hoe ze persoonsgegevens verwerken, waarom ze dat doen en hoe ze de gegevens beschermen. Burgers hebben het recht om hun gegevens op te vragen, te laten verwijderen of aan te passen als ze onjuist zijn. Nadia legt uit dat het beschermen van persoonsgegevens essentieel is voor het bescherming van onze persoonlijke levenssfeer. "Het recht op privacy is een belangrijk recht waar we naar kijken vanuit Bits of Freedom. We zien ook dat het recht op privacy heel erg verbonden is met andere mensenrechten. Door bijvoorbeeld gegevens te verwerken over iemands etniciteit, gender, geaardheid, religie of politieke voorkeur, kunnen er weer andere rechten geschonden worden, zoals het verbod op discriminatie, communicatievrijheid of vrijheid van godsdienst. De bescherming van je persoonlijke levenssfeer is dus enorm belangrijk, omdat het de deur is tot je gehele bestaan, tot wie je bent."

Gemeenten spelen hierbij een grote rol, aangezien zij enorme hoeveelheden gegevens van burgers verzamelen. Nadia heeft vorig jaar een uitgebreid onderzoek uitgevoerd naar de naleving van de AVG door gemeentenLees hier alles over het onderzoek dat we in 2022 deden.. Hierbij werd gekeken naar de basale verplichtingen van de AVG, zoals het inzicht hebben in gegevensverwerking, het afhandelen van AVG-verzoeken en de transparantie naar de gemeenteraad en burgers. De resultaten waren verontrustend. Slechts één gemeente wist een voldoende score te behalen, terwijl bij alle andere gemeenten verschillende problemen aan het licht kwamen.

Gaat het nu beter?

Maar ook onlangs ging het weer mis. Zo werd de gemeente Amsterdam onlangs op de vingers getikt door de ombudsman en de Autoriteit Persoonsgegevens vanwege het feit dat de privacy officer ook toezicht hield als functionaris gegevensbescherming. Een situatie waarin de slager zijn eigen vlees keurt, zoals Nadia het treffend uitdrukt.Nadia vertelt er over in het Parool.

Na vijf jaar blijkt dat gemeentes en andere overheidsinstellingen dus nog steeds moeite hebben met de naleving van de AVG. Om ervoor te zorgen dat de AVG echt goed werkt, zijn er verschillende maatregelen nodig. Ten eerste is er voldoende financiële ondersteuning nodig, aangezien veel taken op de schouders van gemeentes worden gelegd zonder daarbij voldoende middelen te krijgen. De AP moet meer slagkracht krijgen. Daarnaast moet er goed worden nagedacht over het gebruik van gegevens en dient dit ook wettelijk te worden geregeld. Het is van essentieel belang om te zorgen voor effectief toezicht, zowel op landelijk niveau als intern. Voldoende tijd en ruimte om advies te geven, zelfs wanneer dit ongemakkelijk is om te horen, zijn cruciaal. Terugkijkend naar de oorsprong van de AVG en wat er tot nu toe is bereikt, blijkt dat het in essentie een sterke wet is die bedoeld is ter bescherming van alle EU-inwoners. Zoals de wethouder van Nijmegen heel mooi verwoordde: "de AVG werd gezien als iets administratiefs. Maar het gaat om de bescherming van een mensenrecht en het gaat om morele keuzes. Het is dus niet iets dat in de weg zit, maar waarmee je burgers juist nog beter van dienst kunt zijn."

We bellen met...

Tot slot bellen we met Fatima Aarbaj, onderzoeker bij de Ombudsman Metropool Amsterdam, naar aanleiding van de brief die de Ombudsman stuurde aan de gemeente Amsterdam. Hoe kijkt zij naar de naleving van de privacyregels bij de gemeente?

Volg ons op de voet!

Let op! Nu volgen linkjes naar Big Tech!

Volg jij Bits of Freedom al? Bijvoorbeeld op Twitter, Instagram of LinkedIn?
De podcast vind je in jouw favoriete podcastapp. Bijvoorbeeld op Spotify of Apple Podcasts.

Wil je niks te maken hebben met Big Tech? Abonneer je dan gewoon op onze nieuwsbrief: